عوامل واگرایی و همگرایی اقتصادی مؤثر بر روابط ج. ا. ایران با ترکیه

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‎آموخته دکترای دفاع ملی دانشگاه عالی دفاع ملی

2 استاد، دانشگاه جامع امام حسین (علیه‌السلام)

3 استاد، علوم سیاسی دانشگاه تهران

4 دانشیار، دانشگاه جامع امام حسین

5 استادیار دانشگاه عالی دفاع ملی

چکیده

روابط ایران و ترکیه، پس از انقلاب اسلامی ایران، تحت تأثیر عواملی چون اسلام‏گرایی، رقابت ژئوپلیتیکی، رقابت به‌منظور هژمون منطقه‏ای، اقتصادی و سیاسی بوده است. هر دو کشور ایران و ترکیه بر یکدیگر تأثیر دارند و امنیت ملی ج.ا. ایران از این کشور مهم تأثیرپذیر می‎باشد. هدف از این تحقیق شناخت ترکیه و دست‎یابی به مؤلفه‌ها و شاخص‌های اقتصادی مؤثر بر روابط ج.ا. ایران با کشور ترکیه و تعیین میزان تأثیر آن‌ها بر روی یکدیگر می‎باشد. در این پژوهش‌، نوع تحقیق «کاربردی- توسعه‌ای» و روش تحقیق «توصیفی‌، تحلیلی» و سؤال اصلی تحقیق «مؤلفه‏ها و شاخص‏های واگرایی و همگرایی اقتصادی مؤثر بر روابط ج. ا. ایران با کشور ترکیه کدام است؟» می‏باشد. مدل مفهومی برگرفته از نظرات اساتید با پرسش‏نامه طیف لیکرت خودساخته به آزمون خبرگان گذاشته شد، با ضریب آلفای گرونباخ 0.9 و ضریب لاشه 0.8، پایایی و روایی آن تأیید گردید. درنهایت با آزمون فریدمن، همبستگی و تحلیل بارهای عاملی، حوزه دفاعی امنیتی روابط با دو مؤلفه همگرایی و واگرایی اقتصادی و 12 شاخص به تأیید رسید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The factors of divergence and economic convergence affecting the relations between the Islamic Republic of Iran and Turkey

نویسندگان [English]

  • H Yazdani 1
  • S.Y Safavi 2
  • E Motaghi 3
  • H Hatahi 4
  • M Moradiyan 5
1 Graduated from the National Defense University Doctor of National Defense
2 Professor, Imam Hussein Comprehensive University (PBUH)
3 Professor, Political Science, University of Tehran
4 Associate Professor, Imam Hussein University of Technology
5 Assistant Professor of Higher National Defense University
چکیده [English]

The Iranian-Turkish relations after the Islamic Revolution of Iran were influenced by factors such as Islamism, geopolitical competition, and competition for regional, economic and political hegemony. Both countries affect Iran and Turkey and the national security of the Islamic Republic of Iran is influential in this important country.
The purpose of this study is to identify Turkey and to find the components and economic indicators that affect the relations between the Islamic Republic of Iran and Turkey and determine their impact on each other.
In this research, the type of "applied-development" research and the method of "descriptive, analytical" research and the main question of the study "what are the components and indicators of divergence and economic convergence affecting the relations between the Islamic Republic of Iran and Turkey?" Be The conceptual model based on the opinions of the professors was tested by the experts with a self-made Likert scale questionnaire, with an alpha coefficient of 0.9, and a coefficient of carcass of 0.8, its reliability and validity was confirmed. Finally, with the Friedman test, correlation and factor analysis, the security domain of the relationship was confirmed by two components of economic convergence and economic divergence and 12 indicators

کلیدواژه‌ها [English]

  • Iran
  • Turkey
  • Economic Factors
  • convergence and divergence
فهرست منابع
الف- منابع فارسی :
-        قرآن کریم، تفسیر نمونه، آیت اله مکارم شیرازی، ناصر، (1387)، جلد12، تهران، دارالکتب الاسلامیه
-        امام خمینی(رحمه اله علیه)، (1378)"صحیفه نور"، مجلدات 21-1، تهران، دفتر حفظ و نشر آثار امام، چاپ سوم
-        امام خامنه­ای(رضوان­اله تعالی علیه) "مجموعه بیانات"، قابل‌دسترسی در: WWW.Khamenei.ir
-        اسکندری، حمید، (1394)، "دانستنی‌های پدافند غیرعامل"، چاپ6 (ویرایش4)، تهران، بوستان حمید
-        بیگی، ف.، (1373)،" نیاز امروز، ضرورت فردا"، اهمیت نقش مدیریت شهری، مجله تدبیر شماره 55
-        جلالی فراهانی، غلامرضا، (1396)، "رویکردهای نوین تهدیدشناسی"، ویژه‌نامه دفاع پنهان آبان ماه 1396در هفته پدافند کشور، سازمان پدافند غیرعامل
-        جلالی فراهانی، غلامرضا و هاشمی فشارکی، سیدجواد، (1389)، "پدافند غیرعامل در آینه قوانین و مقررات"، تهران، سازمان پدافند غیرعامل
-        داوری، علی و رضازاده، آرش، (1392)، "مدل‌سازی معادلات ساختاری با نرم‌افزار PLS"، تهران: سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی. چاپ اول.
-        دهخدا، علی اکبر، (1373)،" لغت‌نامه دهخدا"، جلد­­های سوم و هفتم، انتشارات دانشگاه تهران
-        شهردار، شهاب‌الدین و حسینی، سید حسین، (1393)، "مدیریت شهری و پدافند غیرعامل شهری"، دانشگاه جامع امام حسین(ع).
-        شمسایی زفرقندی، فتح اله، (1394)، مطالعات گروهی دوره اول پدافند غیرعامل، دانشگاه عالی دفاع ملی
-    عباس زاده، حسن، (1394)، "رساله تدوین راهبردهای پدافند غیرعامل جهت مقابله­با تهدیدات علیه تأسیسات  پتروشیمی"، تهران، دانشگاه عالی دفاع ملی، دانشکده دفاع ملی.
-        عرب، امیرحسین و ستاره، علی اکبر، (1392)،" الگوی مدیریت پدافند غیرعامل در طرح‌های شهری"، تهران، دانشگاه صنعتی مالک اشتر، پژوهشکده شهرسازی و معماری دفاعی.
-        فرزاد بهتاش، محمدرضا و آقابابایی، محمدتقی، (زمستان 1390)، "مفاهیم پدافند غیرعامل در مدیریت شهری با تمرکز بر شهر تهران"، مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر (تهران). دانش شهر، 37.
-        کارگر، بهمن، (1393)،" امنیت شهری"، انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح.
-        کرمی، رضا و شهلایی، ناصر.(1391)، "راهبردهای مقابله با تهدید نرم دشمن"، امنیت پژوهی، ش38
-        گروه مطالعاتی دوره اول مدیریت راهبردی پدافند غیرعامل، (1394)، "ارائه طرح راهبردی دفاع غیرعامل کشور"، تهران، دانشگاه عالی دفاع ملی، دانشکده دفاع ملی.
نوروزی، محمدتقی، (1385)،" فرهنگ دفاعی- امنیتی"، تهران، انتشارات سنا.
ب – منابع انگلیسی:
-    Alexander,ender , (2002) , Constructing international Politics. International Security, Vol.20, No.1
-    Bosh, George, w,)2003(, National Strategy for the physical protection of critical infrastructure and key assets,The Department of Homeland Security
-    kharamoh kondeh, al. hassan, (1977. 2007), Security system transformation in Sierra Leone, edited by dr paul Jackson, university of Birmingham
-    Helmer, Olaf , (1977-02-01) ,“Problems in futures research: Delphi and causal cross-impact analysis”. Futures, no. 1.
-    Morin, J. M.Precis de sociologic. Paris: Nathan, 1996
-    Van Veeren, ES (2013), ‘Clean War, Invisible War, Liberal War: The Clean and Dirty Politics of Guantánamo. Bloomsbury Academic, university of BRISTOL
ج- سایت ‌ها:
-    دانشنامه آزاد، (1396)، شهرتهران، قابل‌دسترسی در:ویکی پدیاwiki https://fa.m.wikipedia.org
-    مجمع تشخیص مصلحت نظام، سیاست‌های کلی ، قابل‌دسترسی در: maslahat.ir
-    سازمان پدافند غیرعامل کشور، سند راهبردی پنج‌ساله پدافند غیرعامل، ( 1392تا 1396)
-    گرداب، (1389)ttp://www.gerdab.ir/fa/news/227.   
-    پایداری، پایگاه پژوهشکده علوم و معارف دفاع مقدس، قابل‌دسترسی در:WWW.DSRC.IR