عوامل موثر در تدوین سیاست دفاعی جمهوری اسلامی ایران با تأکید بر حوزه خلیج‌فارس

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار جغرافیای سیاسی دانشگاه عالی دفاع ملی

2 دانش‌آموخته علوم دفاعی راهبردی دانشگاه عالی دفاع ملی

چکیده

جایگاه مهم ایران در جهان و منطقه غرب آسیا  با تأکید بر منطقه حساس خلیج‌فارس موجب شده است که ایران همواره با تهدیدات مختلفی مواجه باشد. سیاست دفاعی نیز برای به‌کارگیری عناصر قدرت ملی به‌منظور رفع تهدیدات داخلی و خارجی و رویارویی با حوادث غیرمترقبه طبیعی هست. حال با توجه به اهمیت راهبردی منطقه خلیج‌فارس این ضرورت پدید می‌آید تا عوامل دخیل در تدوین سیاست دفاعی جمهوری اسلامی ایران در منطقه خلیج‌فارس بطوردقیق موردبررسی قرارگرفته و میزان تأثیر آن‌ها  مشخص گردد.
این تحقیق که از نوع توصیفی تحلیلی بوده و باهدف بررسی عوامل سیاست دفاعی جمهوری اسلامی ایران در حوزه خلیج‌فارس و با این سؤال که «عوامل مؤثر بر تدوین سیاست دفاعی ج.ا.ا با تأکید بر حوزه خلیج‌فارس کدم‌اند» صورت گرفته است.
جامعه آماری متشکل از ۳۳۰ نفر و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران به تعداد ۱۶۹ نفر به‌دست‌آمده، داده‌های به‌دست‌آمده از طریق دو پرسشنامه با استفاده از روش‌های تحلیل آمار توصیفی و استنباطی و نرم‌افزار SPSS صورت پذیرفت و ۸۲ عامل مؤثر بر سیاست دفاعی ج.ا.ا شناسایی‌شده و میزان تأثیر آن‌ها به‌وسیله طیف لیکرت تعیین‌شده میانگین میزان تأثیر برابر به‌دست‌آمده و نیز انحراف معیار آن‌ها برابر صفر است. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده مؤلفه نیروهای مسلح به‌عنوان تنها عامل بعد ابزار سیاست دفاعی بیشترین تأثیر را بر تدوین سیاست دفاعی جمهوری اسلامی ایران دارد و پس‌ازآن نیز عوامل انسجام‌بخشی به راهبردها و برنامه‌های دفاعی و قدرت سازی و قدرت افزایی از بعد اهداف سیاست دفاعی تأثیرات قابل‌توجهی بر تدوین سیاست دفاعی ج.ا.ا با تأکید بر حوزه خلیج‌فارس دارند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Factors Influencing the Formation of the Defense Policy of the Islamic Republic of Iran with Emphasis on the Gulf Region

نویسندگان [English]

  • S.M Shams DolatAbadi 1
  • S Momen 2
1 Assistant Professor of Political Geography at the National Defense University
2 Graduated from the Strategic Defense Sciences of the National Defense University
چکیده [English]

The important position of Iran in the world and the West Asia region, with an emphasis on the sensitive Persian Gulf region, has led Iran to face a number of threats. Defense policy is also for the use of national power elements in order to eliminate internal and external threats and to deal with natural unpredictable incidents. Given the strategic importance of the Persian Gulf region, it is imperative that the factors involved in defining the Islamic Republic of Iran's defense policy in the Persian Gulf region are examined and their impact assessed.
This research is a descriptive-analytical study with the aim of investigating the factors of the defense policy of the Islamic Republic of Iran in the Gulf region and the question of "factors influencing the formulation of the defense policy of the Islamic Republic of Iran with emphasis on the Gulf region."
The statistical population consisted of 330 people and the sample size was obtained using the Cochran formula in 169 individuals. The data were collected through two questionnaires using descriptive and inferential statistics and SPSS software. And 82 factors influencing the defense policy of the I.R.I have been identified and their effect is determined by the Likert spectrum determined by the mean effective magnitude and their standard deviation is zero. Based on the results, the component of the armed forces as the sole factor behind the defense policy has the most effect on the development of the defense policy of the I.R.I. And then, the coercive factors for defensive, power and defense strategies and enhancement of the objectives of defense policy have a significant impact on defining the defense policy of the GPA, with emphasis on the Gulf region.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Effective factors
  • defense policy
  • Persian Gulf
  • Islamic Republic of Iran