طراحی الگوی راهبردی پدافند غیر‌عامل بنادر جنوب کشور با تأکید بر تهدیدات دریاپایه

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت راهبردی پدافند غیر عامل دانشگاه عالی دفاع ملی

2 دانشیار علوم دفاعی راهبردی دانشگاه عالی دفاع ملی

چکیده

بنادر جنوب جمهوری اسلامی ایران شامل بنادرکوچک و بزرگ تجاری ، نفتی و صیادی در سواحل شمالی خلیج فارس و دریای عمان از شرقی ترین بندر (چابهار ) تا غربی‌ترین بندر (خرمشهر)  شامل 42 بندر فعال می باشند که دروازه های ورود و خروج کالا به کشور هستند. این مجتمع های بندری  از تجهیزات راهبردی با ارزش اقتصادی بالا برخوردارند که بیش از 90 درصد تجارت خارجی کشور از نظر واردات و صادرات به این بنادر وابسته است. این بنادر با توجه به خطوط ساحلی جنوب کشور(4880 کیلومتر بر اساس مطالعات مدیریت یکپارچه ساحلی) می توانند در شرایط مختلف حملات نظامی و حوادث طبیعی مورد تهدیدات دریاپایه قرار گیرند . هدف این تحقیق دستیابی به عوامل موثر و طراحی الگوی راهبردی پدافند غیر عامل در بنادر جنوب با تاکید بر تهدیدات دریاپایه است . در این الگو طبق مدل مفهومی ابعاد اساسی و فرعی، مولفه‌ها و شاخص های پدافند غیر عامل در بنادر جنوب احصاء و با استفاده از روش آمیخته و مدل سازی معادلات ساختاری تجزیه و تحلیل شده است. در الگوی راهبردی طراحی شده 5 بعد اساسی پدافند غیرعامل شامل تداوم کارکرد بنادر در شرایط اضطرار ، استحکام فنی ایمنی ، کاهش آسیب پذیری ، ارتقاء پایداری و تسهیل مدیریت بحران در دو بعد فرعی مدیریت و زیرساخت بررسی و 8  مؤلفه موثر شامل تجهیزات مخابراتی و الکترونیکی ، مستحدثات بندری  تجهیزات عملیاتی ، اسکله ها و کانال ورودی ،  منابع انسانی‌، راهنماهای شناورها و شرکتهای بندری و72 شاخص موثر بر پدافند غیر عامل بنادر جنوب کشور استخراج گردید.            

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Design strategic model civil defense southern ports with an emphasis on document features maritime threats

نویسندگان [English]

  • M Dehghan 1
  • H Sayari 2
1 PhD Student of Strategic Defense Management, Non-Agent of Higher National Defense University
2 Associate Professor of Strategic Defense Sciences, National Defense University
چکیده [English]

The southern sea ports of the Islamic Republic of Iran, including 42 major and minor ports active in commercial, petrochemical and fishing fields are located on the northern coasts of the Persian Gulf and Gulf of Oman, from the easternmost port of Chabahar to the westernmost port of Khorramshahr, and play significant roles as gateways for the transport of commodities into and out of the country. These port complexes utilize strategic equipment with high economic values, and an unprecedented volume of national trades(90 %), such as imports and exports depend on them, which can foster composure for the country as a moving limb for a body, and yet be threatened in differing conditions of sea-based military attacks and natural disasters.
In this study focusing on the conceptual model of passive defense in the southern Iranian ports, the major and minor aspects, parameters and indices have been identified through inquiries from the specially selected target group, and were then analyzed by modeling structural equations. The strategic model designed for this study identified five major aspects of passive defense (continued operation of ports in critical conditions, technical strength and safety, minimized vulnerability, promoted stability and facilitated crisis management in southern Iranian ports), two minor aspects (management and infrastructures), eight parameters (telecommunication equipment, port constructions, strategic operational equipment, berths and access channel, cybernetic and electronic activities, special port human resources, ship officers and pilots, and private port and maritime companies) and 72 indices, and mass solutions were proposed in this respect.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Document features maritime threats
  • Integrated port
  • passive defense
  • strategic model
فهرست منابع
منابع فارسی
‒        قرآن کریم ،ترجمه آیت الله مکارم شیرازی
‒        الگوی راهبردی پیشرفت اسلامی –ایرانی(1389) تهران :دانشگاه عالی دفاع ملی،معاونت پژوهش و تولید علم
‒        جلالی، غلامرضا  ، ستاره ، علی اکبر(1390)  طرح تدوین الگوی سند راهبردی پدافند غیر عامل دستگاه ها ، دانشگاه عالی دفاع
‒        جمعی از نویسندگان در مرکز تحقیقات سازمان بنادر و دریانوردی (1388) دایره المعارف جامع دریایی و بندری ، تهران ،  موسسه انتشارات نگاه
‒        داوری،علی (1393) مدل سازی معادلات ساختاری با نرم افزار PLS  ، سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی
‒        رنجبر ، غلام (1394) پایداری مجتمع های بندری و صنعتی در بحران ، انتشارات سازمان بنادر
‒        سیاست‌های کلی نظام در بخش پدافند غیرعامل ابلاغی مقام معظم رهبری  امام خامنه ای -سازمان پدافند غیر عامل کشور (29/11/89)
‒        کوچکی ، سجاد( 1390 ) تدوین راهبردهای دفاع همه جانبه برای مقابله ناهمطراز در یک نبرد دریا پایه، دانشگاه عالی دفاع ملی
پایگاه‌های اطلاع رسانی
پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری آرشیو بیانات  www.leader.ir،  WWW.Khamenei.ir