نظریه انتخاب عقلانی: دخالت روسیه در سوریه و تأثیر آن بر امنیت ملی ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه روابط بین الملل، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان(خوراسگان)، اصفهان، ایران

2 دانشجوی دکتری رشته روابط بین الملل، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان(خوراسگان)، اصفهان، ایران

چکیده

بحران سوریه که از آن به‌عنوان یک  بحران منطقه‌ای نام
برده می­شود سبب شده است تا عرصه‌ای برای رقابت قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای فراهم شود
و بازیگران درگیر در آن، به رویارویی و بعضاً تعامل با یکدیگر پرداخته و عرصه‌هایی از منازعه تا همکاری را رقم بزنند . یکی
از این قدرت­ها روسیه است. اهداف روسیه از مداخله در سوریه کمک به برقراری یک نظام
چندقطبی، رشد و ارتقاء نقش بین‌المللی روسیه همانند یک قدرت بزرگ و یکی از مراکز
جهانی، مقابله با تروریسم و افراط‌گرایی دینی و مقابله با هژمونی و یک‌جانبه‌گرایی
آمریکا و ناتو است. لذا
با توجه به اهداف فوق مقاله حاضر درصدد بررسی
حضور روسیه در سوریه و تأثیر آن بر منافع ملی ایران است
که پس از بسط فضای مفهومی موضوع ، از رویکردهای نظری انتخاب عقلانی در تبیین نظری
موضوع استفاده خواهد کرد. مطابق با مستندات موضوعی
ارائه‌شده در این مقاله، روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات در این
مقاله، کتابخانه­ای است. یافته­های این مطالعه، حاکی از آن است که اولاً، با توجه به موقعیت ژئوپلیتیک
‌سوریه در منطقه و اهمیت استراتژیک و راهبردی این کشور در معادلات بین‌المللی و سیاست‌های منطقه‌ای جمهوری اسلامی، بحران
سوریه امنیت جمهوری اسلامی ایران را نیز مانند دیگر بازیگران منطقه‌ای و بین‌المللی با چالش‌ها و تهدیداتی
جدی مواجه کرده است و
ثانیاً
حضور روسیه در سوریه باعث
خواهد شده، تا بحران سوریه  در کنار ابعاد
منطقه‌ای و داخلی، بعد بین‌المللی هم پیداکرده و این می‌تواند به نفع جمهوری
اسلامی ایران باشد؛ چراکه ایران اولویت را به مبارزه با تروریسم در منطقه می‌دهد و
این مسئله مستقیماً بر منافع ملی ایران تأثیر خواهد گذاشت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Rational Choice Theory: Russia’s Intervention in Syria and Its Implication for IR. Iran’s National interest

نویسندگان [English]

  • M goodarzi 1
  • R Kouchakzadeh 2
1 Assistant Professor of International Relations, Islamic Azad University, Isfahan Branch (Khorasgan), Isfahan, Iran
2 Ph.D. Student of International Relations, Islamic Azad University, Isfahan Branch (Khorasgan), Isfahan, Iran
چکیده [English]

Syrian conflict that is called a regional conflict
has created a playground for the competition of regional and trans-regional
powers and the players involved in the conflict oscillate between cooperation
and encounter. Russia is one of the parties to the conflict. Establishing a
multipolar system, enhancing Russia’s international position and role similar
to great powers, encountering terrorism and religious radicalism, and
containing United States’ regional hegemony and unilateralism are the primary
goals of Russia’s presence in the war-torn country. The present paper
considering Russia’s presence goals in Syria will analyze the different
dimensions of this presence and its implications for the national security of
Islamic Republic of Iran. In doing so, after explaining the conceptual
framework of the study, rational choice theory is used to theoretically analyze
the issue. Descriptive – analytical methodology is used and required sources
are gathered from library based approach. Research findings show that Syria’s
geopolitical situation in the region ant its strategic significance in
international politics, the current conflict in the country has implications
for the national security of Iran just like any other country in the region and
Russia’s intervention in the country has added international dimensions to it
more than its already regional and local outreach. This will in turn will
benefit IR Iran, because Iran has always played a major role combating
terrorism in the region and will directly affect its National interest

کلیدواژه‌ها [English]

  • Russia
  • Rational Choice Theory
  • Syria
  • National interest
  • Iran
الف - منابع فارسی:
- بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در جمع قاریان قرآن در محفل انس با قران ۱۳۹۳/۰۴/۰۸
- بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در جمع کارگزاران حج ۱۳۹۲/۰۶/۲۰
- اسدی، علی‌اکبر، (1391) ، "بحران سوریه و تأثیر آن بر بازیگران و مسائل منطقه‌ای"، مطالعات راهبردی جهان اسلام، سال سیزدهم، شماره پنجاه.
- ترابی، قاسم و محمدیان، علی (1394)، "تبیینسیاستخارجیجمهوریاسلامیایراندرقبالبحران"
- حاجی یوسفی، امیرمحمد (1384)، "سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در پرتو تحولات منطقه‌ای"، دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه، چاپ دوم، پاییز 1384.
- حسن‌زاده، مهدی ( 1394) ، "نظریه انتخاب عقلانی" ، سایت باشگاه اندیشه.
- داوید، دومینیک، (1382)، "مفهوم امنیت پس از حادثه 11 سپتامبر"، ترجمه معصومه سیف افجه­ای، دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی، تهران، وزارت امور خارجه.
- ریتزر، جرج (1380 )، "نظریه جامعه‌شناسی در دوران معاصر"،مترجم محسن ثلاثی، تهران، انتشارات علمی.
- "سوریهازمنظرواقع‌گراییتدافعی"، فصلنامه سیاست پژوهی، دوره دوم، شماره3.
- -صادقی، شمس‌الدین، لطفی، کامران، (1394)،"تحلیلمواضعجمهوریاسلامیایراندرقبالبحرانسوریه، جستارهایسیاسیمعاصر،پژوهشگاهعلومانسانیومطالعاتفرهنگی"،سال ششم، شماره اول.
- عسگرخانی، ابو محمد، عبدالسلام،  تقی، ( 1395)، "بررسی تطبیقی سیاست خارجی ایران و ترکیه در قبال بحران سوریه از سال 2010 تا2015"، فصلنامه تخصصی علوم سیاسی، دوره 12، شماره 37.
- علی وردی نیا ، اکبر و صالح صالح نژاد، ( 1392)، "کاربست‌هاینظریهگزینشعقلانیدرتبیینجرائمو ارائهدلالت­هایسیاستیبرایپیشگیریازجرم، مجله کارآگاه"، دوره دوم، سال هفتم.
- کرایب، یان، (1393)، "نظریه اجتماعی مدرن (از پارسونز تا هابرماس("، عباس مخبر، نشر آگه، تهران.
- کرمی، جهانگیر، (1386-1387)، "ایران و اوراسیای مرکزی: آشفتگی نقش و عملکرد"، دو فصلنامه مطالعات اوراسیای مرکزی، مرکز مطالعات عالی بین‌المللی دانشگاه تهران ( سال اول، شماره1)
- کلمن، جیمز، (1377) "بنیادهاینظریهاجتماعی" ،منوچهر صبوری کاشانی. تهران نشر نی.
- کوشکی، محمد صادق و طاهری بزی، ابراهیم، 1393، "حضور روسیه در خاورمیانه در دوره پوتین (احیای نفوذ روسیه در کشورهای زیر نفوذ اتحاد شوروی)"، مطالعات اوراسیای مرکزی، دوره 8، شماره1.
- کوهکن، علیرضا؛ تجری، سعید، (1393)،"بحران سوریه و سیاست منطقه ای عربستان سعودی(2011 تا 2014)"، فصلنامه پژوهش های راهبردی سیاست،سال سوم،شماره 10،(شماره پیاپی 40).
- لیتل، دانیل (1373) "تبییندرعلوماجتماعی، درآمدیبرفلسفهعلم‌الاجتماع"، عبدالکریم سروش ، تهران، نشر صراط .
- مرادی، اسدالله و شهرام نیا، امیر مسعود، (1394)، "بحرانسوریهوامنیتمنطقه‌ایجمهوریاسلامیایران"، فصلنامه پژوهش‌های راهبردی سیاست، سال چهارم، شماره 15 .
- میرزاده کوهشاهی، مهدی،1393: "استراتژی جمهوری اسلامی ایران در قبال بحران سوریه"؛ سناریو ها و پیامدها، پژوهشنامه دفاع مقدس، سال سوم،شماره 11.
- نجات ،سید علی (1393)،"راهبردهای جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی در قبال بحران سوریه"، فصلنامه سیاست خارجی ،سال بیست و هشتم ،شماره 4 ،زمستان ،ص .631-655
- نجات، سید علی و اصغر جعفری ولدانی، (1392) "بررسی نقش و جایگاه جمهوری اسلامی ایران در بحران سوریه"، پژوهش‌های سیاسی، سال سوم، شماره هشتم، تابستان 1392 .
- نجات،سید علی(1396)، "بحران سوریه و بازیگران منطقه ای"،موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین المللی ابرار معاصر تهران.
- نیاکوئی، امیر؛ بهمنش، حسین:1391، "بازیگران معارض در بحران سوریه: اهداف و رویکردها"، فصلنامه روابط خارجی، سال چهارم. شماره چهارم. صص 135-97 .
 
ب – منابع انگلیسی:
-  Bulent , Aliriza and Stephen Flanagan (2012),"The End of Zero Problems? Turkey and Shifting Regional Dynamics ",Center for Strategic and International Studies [CSIS], 12 April 2012 ,
-  Katz, Mark N. (2015) "Iran and Russia," The Iran Primer,
-  Weir, Fred(2015) "Goodbye Washington, Hello Moscow? Saudi Arabia Finds Friendly Face in Putin", Christian Science Monitor, July 3,
-  - Razi, H. (1988), “An Alternative Paradigm to State Rationality in Foreign policy”, Political Research Quarterly.
-  - Udehn, L. (2001). Methodological Individualism; Background, history and meaning. London: Routledge.
-  - Walt, S. (1999),” Rational Choice and Security Studies”, International Security, Vol.23, No.4, spring, p.9.
- Andrei Kozyrov, Russian interest in the CIS, International Affairs, No.11
- Cohen, Josh, (2016), “Russia’s Syria Campaign: Why Putin Had Decided to Move into Syria”, The Intersection Project: http://intersectionproject.eu//article/russia-world/russias-syria-campaign.
- Dobbs, Joseph, (2016) “Why the West Specially Europe Needs Russia”, European Leadership Network: http://www.europeanleadershipnetwork.org/why-the-west-especially-europe-needs-russia-_3471.html.
-  Fisher, S. (2003), “rational choice”, Political sociology lecture 3,MT03.URL:http://malroy.econ. ox.ac.uk/fisher/polsoc.
-  Juardo, Elena, 2016, “Russia’s role in a multi-polar world’, foresight (foreign common futures in a multi-polar world): 6, 7, www.policy-network.net/publications_download.aspx?ID=3366
-  Mazurova, Nicole, 2016, “Russia’s Response to Terrorism: History and Implications for U.S. Policy”, American Security Project (ASP):
-  - SIPRI, (2017) “Biological, Chemical and Nuclear Weapons”, Stockholm International Peace Research Institute:
-  Грин, Д.П, 1997, Объяснения политики с позиций теории рационального выбора: почему так мало удалось узнать? / Д.П.Грин, И. Шапиро - //Современная сравнительная политология: хрестоматия / Науч. ред. Г.В. Голосов, Л.А. Галкина – М.:Московский общественный научный фонд.
-  Екатерина Степанова,2016, Политика России по Сирии на этапе военного вмешательства, ПОНАРС Евразия Аналитическая записка № 421.
-  Казанцев, Андрей, 2014, д.полит.н, Новые и старые угрозы безопасности в ЦентральнойАзии: вызов для внешней и оборонной политики России,
-  Култыгин, В.П,2004, Теория рационального выбора – возникновение и современное состояние / В.П. Култыгин // Социс, № 1.
-  Сморгунов, Л.В,2004, Современная сравнительная политология. Учебник / Л.В. Сморгунов – М.: РОССПЭН.
-  Швери Р,1997, Теория рационального выбора: универсальные средства или экономический империализм? // Вопросы экономики, № 7.
-  Карен Брутенц,2014, Великая геополитическая революция, Издательство: Международные отношения, Год издания.
 
ج- سایت‌ها:
-  https://www.sipri.org/research/armament-and-disarmament/biological-chemical-and-nuclear-weapons.
-  Terrorist Attacks in Russia’s North Caucasus Down 50%.” The Moscow Times. October 14, 2014. http://bit.ly/2aQMZWj.
-  Tsvetkova, Maria,2016, “How Russia Allowed Homegrown Radicals to Go and Fight in Syria.” Reuters. May 13. http://reuters/1rK2cOn.