گونه شناسی آمایش سرزمینی استان‌های شمال کشور

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه فارابی

2 دانش آموخته دکترای علوم دفاعی راهبردی دانشگاه عالی دفاع ملی

3 دانش‌آموخته دکتری پدافند غیرعامل دانشگاه عالی دفاع ملی

چکیده

در آمایش سرزمین تنظیم رابطه انسان و فعالیت­های انسان در فضا، رویکردی کل‌نگر، جامع‌نگر و بلندمدت در برنامه‌ریزی محسوب می‌شود. با انجام برنامه‌ریزی آمایش استانی موانع و مشکلات و قابلیت‌های بالقوه در زمینه‌های مختلف اقتصادی اجتماعی و فضایی کشور نمایان خواهد شد. این تحقیق به دنبال شناسایی عوامل جغرافیایی، محیطی و فضایی مؤثر بر فعالیت‌های اقتصادی، سیاسی، نظامی، فرهنگی و زیست‌محیطی، مؤثر بر آمایش سرزمینی استان‌های شمالی است. هدف اصلی تحقیق، تبیین گونه شناسی آمایش سرزمینی استان‌های شمالی است. این پژوهش از نوع کاربردی و توسعه‌ای بوده و به روش تاریخی و توصیفی انجام‌شده است. جامعه آماری 86 نفر بوده و گردآوری اطلاعات به دو روش، روش میدانی و کتابخانه‌ی انجام‌شده است. داده­ها در محیط نرم­افزار SPSS وارد و با استفاده از روش­های­ آمار توصیفی تجزیه‌وتحلیل شده است. تجزیه‌وتحلیل سؤالات پرسشنامه به کمک فنون آمار توصیفی و استنباطی به انجام‌شده و تعداد 7 مؤلفه با 103 عامل مؤثر بر آمایش سرزمینی استان‌های شمالی به‌دست‌آمده است، بر اساس نتایج تحقیق مؤلفه‌های نقش‌آفرین در آمایش سرزمینی استان‌های شمالی به ترتیب اولویت عبارت‌اند از: دفاعی- امنیتی با 13 عامل، جغرافیا با 19 عامل، جمعیت با 15 عامل، زیست‌محیطی با 16 عامل، سیاسی با 15 عامل، اقتصادی با 15 عامل و فرهنگی با 18 عامل. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Typology of land management in the northern provinces of the country

نویسندگان [English]

  • M.H Nami 1
  • F Kalantari 2
  • K Khajeh Hassani 3
1 PhD in Strategic Management, Supreme National Defende University
2 Doctor of Strategic Defense Sciences Higher National Defense University
3 PhD in Strategic Management, Supreme National Defende University
چکیده [English]

In land management, regulating the human relationship and human activities in space is a holistic, comprehensive and long-term approach to planning. By carrying out provincial planning, obstacles, problems and potential capabilities in various socio-economic and spatial fields of the country will be revealed. This study seeks to identify geographical, environmental and spatial factors affecting economic, political, military, cultural and environmental activities affecting the territorial planning of the northern provinces. The main purpose of this study is to explain the typology of land management in the northern provinces. This research is of applied and developmental type and has been done in a historical and descriptive method. The statistical population is 86 people and data collection has been done in two ways, field method and library method. Data were entered into SPSS software and analyzed using descriptive statistics. The questions of the questionnaire were analyzed using descriptive and inferential statistical techniques and 7 components with 103 factors affecting the territorial planning of the northern provinces were obtained. Defense-security with 13 factors, geography with 19 factors, population with 15 factors, environmental with 16 factors, political with 15 factors, economic with 15 factors and cultural with 18 factors.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Landscape
  • Typology
  • Human
  • Space
  • Geography
  • فهرست منابع:

    الف- منابع فارسی

    • بلوری، علی، (1391)؛ ملاحظات آمایش سرزمینی و نقش آن در توسعه‌ی چابهار، همایش ملی توسعه سواحل مکُران و اقتدار دریایی جمهوری اسلامی ایران.
    • حافظ نیا و همکاران، (1388)؛ طراحی الگوی نظری آمایش سرزمین با اعمال اصول پدافند غیرعامل، مجله سیاست دفاعی، سال هجدهم ،شماره 69.
    • شریف‏زادگان، محمدحسین، رضوی دهکردی، امیر، (1389)، ارزیابی فرآیند برنامه‌ریزی آمایش سرزمین در ایران و راهکارهای بهبود آن، فصلنامه علوم محیطی سال هفتم ، شماره چهارم.
    • شیرانی و همکاران، (1391)، ضرورت جایگاه آمایش سرزمین در برنامه‌ریزی توسعه شهرهای ساحلی با تأکید بر ملاحظات پدافند غیرعامل (مطالعه موردی شهر چابهار)»، همایش ملی توسعه سواحل مکُران و اقتدار دریایی جمهوری اسلامی ایران.
    • زالی، نادر، (1389)، « رویکرد آمایشی در تحلیل نظام شهری با تأکید بر مفهوم مناطق همگن و اداری»، فصلنامه مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه‌ای، شماره 4.
    • عندلیب، علیرضا و مطوف، شریف، (1379)، «شناخت مبانی آمایش مناطق مرزی با نگاهی تحلیلی به منطقه نهبندان»، دانشگاه شهید بهشتی، تهران.
    • عزتی نصرا... و همکاران، (1390)، نقش و جایگاه آمایش مناطق مرزی در نظام برنامه‌ریزی (مطالعه موردی: مناطق مرزی ایران)، فصلنامه نگرش‌های نو در جغرافیای انسانی – سال سوم، شماره چهارم، پاییز 1390.
    • کرم نیا، رضا، (1391)، نگرشی بر راهبردهای مؤلفه فرهنگی-اجتماعی در آمایش سرزمینی دریای جنوب و سواحل مکران، همایش ملی توسعه سواحل مکُران و اقتدار دریایی جمهوری اسلامی ایران.
    • مؤمنی، مصطفی،(1382)، اشاره‌ای به خصلت میان دانشی آمایش سرزمین و جایگاه آن در جغرافیا (قسمت سوم)»، مجله رشد آموزش جغرافیا، شماره 64.
    • مرکز آمار ایران(1399)، سالنامه آمار اطلاعات سازمان جغرافیایی.

    ب – منابع انگلیسی

     

    • FAO; The state of world fisheries and Aquaculture, (2007); Rom, Italy: FAO.
    • ADB;Transit Trasport Arrangement Between Afghanistan and it s Neighbouring Countries"«,(2005), Sumbmited by Philippe Chabanius Consultany  to Second  Ministerial Conference on Transport and Trade in Central Asia 3-4 March, ABD Head Quarters, Manila, Philippines, Advance Copy.