مقاله پژوهشی: شناخت مؤلفه‌های راهبردی امنیت در جهان اسلام با رویکرد به همبستگی جهان اسلام

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای علوم دفاعی راهبردی دانشگاه عالی دفاع ملی

2 استادیار ریاضیات دانشگاه عالی دفاع ملی

3 دکتری مدیریت نظامی راهبردی دانشگاه عالی دفاع ملی

4 دکتری سیاست دفاعی دانشگاه عالی دفاع ملی

چکیده

بی‌شک تحقق امنیت از نیازهای اساسی و لازمه رشد و تعالی جوامع بشری می­باشد، جهان اسلام نیز از این قاعده مستثنا نبوده و جهت تعیین سیاست‌ها، راهبردها و تحقق عملی رشد و تعالی خود نیازمند شناخت دقیق­تر مؤلفه‌های راهبردی امنیت خود در عصر پیچیده و آشوبناک کنونی هست، از مؤلفه‌های مهم و تأثیرگذار بر امنیت در جهان اسلام، مؤلفه همبستگی جهان اسلام می­باشد که شناخت دقیق­تر آن و جایگاهش در بین سایر مؤلفه‌های راهبردی امنیت جهان اسلام یکی از ضرورت‌های امروز جهان اسلام می­باشد، هدف اصلی این تحقیق نیز شناخت مؤلفه‌های راهبردی امنیت در جهان اسلام با رویکرد به همبستگی جهان اسلام می‌باشد. این تحقیق از نوع کاربردی بوده و به روش توصیفی- تحلیلی انجام‌شده است و برای گردآوری اطلاعات لازم از روش‌های کتابخانه‎ای (اسنادی) و پرسشنامه ساخته محققان استفاده گردیده است. جامعه آماری این تحقیق با توجه به 6 ویژگی موردنظر محققان و دسترسی محدود به متخصصان امنیت جهان اسلام به تعداد 30 نفر در کشور و جامعه نمونه نیز منطبق بر جامعه آماری می­باشد. نتایج تحقیق نشان داد که مهم‌ترین مؤلفه‌های راهبردی امنیت در جهان اسلام به ترتیب عبارت‌اند از: 1- توان دفاعی-­ امنیتی جهان اسلام 2- قدرت اقتصادی جهان اسلام 3- همگرایی و واگرایی جهان اسلام 4- ظرفیت علمی و فناوری جهان اسلام 5- فرقه‌گرایی مذهبی در ‌جهان اسلام 6- قدرت ملی کشورهای اسلامی 7- انسجام اجتماعی جهان اسلام 8- جمعیت جهان اسلام 9- مشروعیت نظام‌های حاکم برجهان اسلام 10- موقعیت ژئوپلیتیکی جهان اسلام 11- همبستگی جهان اسلام 12- نهادهای سیاسی اجتماعی جهان اسلام 13- هویت جهان اسلام، همچنین شاخص­های مؤلفه راهبردی همبستگی جهان اسلام یعنی 1- بحران‌ و چالش‌های سیاسی بین کشورهای اسلامی 2- همدلی و همکاری کشورهای اسلامی در مقابل دشمنان خارجی جهان اسلام و      3- ارتقاء جایگاه دین در جهان اسلام، به یک‌میزان در همبستگی جهان اسلام نقش ایفاء می‌نمایند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Understanding the Strategic Components of Security in the Islamic World with the Approach to the Solidarity of the Islamic World

نویسندگان [English]

  • A Valisoltani 1
  • M.R Khorashadizade 2
  • Sh Shojaei 3
  • R Abdefrootan 4
1 PhD student of Strategic Defense Sciences Higher National University
2 Assistant Professor of Mathematics, Higher National Defense University
3 PhD in Strategic Military Management, Higher National Defense University
4 PhD in defense policy of the National Defense University
چکیده [English]

Undoubtedly, the realization of security is one of the basic needs for the growth and development of human societies, the Islamic world is no exception to this, and in order to determine the policies, strategies and practical realization of its growth and excellence, it is necessary to know more precisely the strategic components of its security in a complex and chaotic era.One of the components of security in the Islamic world is the component of the Islamic world's solidarity. Recognition of its indices and its position among other strategic components of the security of the Islamic world is one of the urgent requirements of today's Islamic world.The main goal of this research is to identify the strategic components of security in the Islamic world with an approach to the solidarity of the Islamic world.This research was applied in descriptive-analytical manner. For data collection, library methods (documents) and researcher-made questionnaire have been used. The statistical population of this research is based on the 6 characteristics of the researchers and limited access to the security experts of the Islamic world to 30 people in our country and the sample population is consistent with the statistical society.The results of the research showed that the most important strategic components of security in the Islamic world are as follows: 1. The defense-security ability of the Islamic world; 2. The economic power of the Islamic world; 3. The convergence and divergence of the Islamic world; 4. The scientific capacity and technology of the Islamic world; 5- Religious sectarianism in Islamic World 6. The National Power of Islamic Countries7 - The Social Integrity of the Islamic World8 - The World of Islam9 - The Legitimacy of the Governing Governments of the Islamic World 10 - The Geopolitical Position of the Islamic World 11 - The Solidarity of the Islamic World 12 - The Social Political Organizations of the Islamic World 13 - The Identity of the Islamic World, also Indicators of the Strategic Component of Islamic World Solidarity: 1. Crisis and Political Challenges Aslamy2- countries empathy and cooperation between Islamic countries against foreign enemies of the Islamic world and (3) the promotion of the place of religion in the Muslim world, a solidarity in the Muslim world play a role in providing

کلیدواژه‌ها [English]

  • Security
  • Islamic World Security
  • Solidarity
  • Solidarity of the Islamic World
فهرست منابع
- "قرآن کریم"، ترجمه آیت‌ا... ناصر مکارم شیرازی
-­ امام خمینی(رحمت ا... علیه) (1382)، "صحیفه نور"، چاپ سوم، تهران، دفتر حفظ و نشر آثار امام خمینی(رحمت ا... علیه)
-­ امام­ خامنه­ای(مدظله­العالی)، "مجموعه بیانات"، قابل دسترسی در: khamenei.ir.www
الف- منابع فارسی:
-­ احمدی، حمید (1386)، "اتحاد ملی، هویت ملی و ضرورت بازسازی آن در ایران (نگرش معرفت‌شناسی)"، مجموعه مقالات همایش ملی اتحاد ملی راهبردها و سیاست‌ها، تهران، شادان، صص 55-23
- آشوری، داریوش (1376)، "دانشنامه سیاسی"، تهران، انتشارات مروارید
-­ درویشی، فرهاد (1376)، " تأملی نظری بر امنیت ملی: تمهیدات و رهیافت‌ها"، تهران، دانشکده فرماندهی و ستاد سپاه
-­ درویشی، فرهاد (1389)، "ابعاد امنیت در اندیشه و آرای امام خمینی(رحمت ا... علیه)"، تهران، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال 13، شماره 3
- سنبلی، نبی (1386)، "مجله سیاست خارجی"، سال یازدهم
-­ شایگان، فریبا (1391)، "امنیت پایدار از دیدگاه مقام معظم رهبری(مدظله­العالی)"، فصلنامه آفاق امنیت، سال پنجم، شماره چهاردهم، صص 84-63
- صفوی، یحیی (1387)، "وحدت جهان اسلام، چشم‌انداز آینده"، تهران، شکیب
- حسن بیگی، ابراهیم (1390)، "مدیریت راهبردی"، تهران، سمت
- قوام، سید­عبدالعلی (1387)، "اصول سیاست خارجی و سیاست بین‌الملل"، چاپ ششم، تهران، سمت
- کالینز، جان ام. (1383)، "استراتژی بزرگ، اصول و رویه‌ها"، ترجمه‌ کورش بایندُر، چاپ سوم، دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی، تهران، انتشارات وزارت امور خارجه
 - گروه مطالعاتی دانشکده دفاع (1395)، "راهبردهای مقابله با خطر جریان‌های تکفیری برای امنیت جهان اسلام، تهران، دانشگاه عالی دفاع ملی
-­ معین، محمد (1381)، "فرهنگ فارسی معین"، چاپ سوم، تهران، سرایش
- محسنی، آصف (1386)، "تقریب مذاهب ازنظر تا عمل"، قم، ادیان
- موثقی، سید احمد (1378)، "علل و عوامل ضعف و انحطاط مسلمین در اندیشه سید جمال‌الدین اسدآبادی"، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی
-‌ میرحیدر، دره (1373)، "جغرافیای سیاسی خاورمیانه و شمال افریقا"، تهران، دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی
- نقیب­زاده، احمد (1384)، "برتران بدیع"، تهران، قومس
ب- منبع انگلیسی:
-­ Anthony. H. Cordsman, the Middle East and the Geopolitics of Energy: a Graphic Analysis, Part one, CSIS, Washington DC, 1999, P.47