شناسایی روندهای مؤثر بر سرمایه اجتماعی نیروهای مسلح

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

دانشیار علوم دفاعی راهبردی دانشگاه علوم انتظامی امین

چکیده

با توجه به تاثیر گسترده سرمایه اجتماعی بر جامعه‌، حکومت و سازمان‌ها،  از جمله سازمان‌های نظامی و نیروهای مسلح، بررسی روندهای آینده این نوع سرمایه از اهمیت وافری برخوردار است و تحقیق درباره آن امری ضروری به نظر می‌رسد. مقاله حاضر،0 در پی پاسخ به این سوال است که سرمایه اجتماعی نیروهای مسلح در افق پیشِ رو چگونه باید باشد و انواع روندهای مؤثر بر سرمایه اجتماعی نیروهای مسلح در آینده چیست؟ با اتکاء به برخی منابع و اسناد، ویژگی‌های سرمایه اجتماعی مطلوب به تفکیک ویژگی‌های سازمانی، ویژگی‌های انسانی، ویژگی‌های کارکردی و ویژگی‌های تعاملی ارائه شد. همچنین روندهای مؤثر بر سرمایه اجتماعی نیروهای مسلح در آینده به تفکیک روندهای سیاسی، فرهنگی- اجتماعی، جمعیتی، اقتصادی، زیست‌محیطی و علم و فناوری مورد بررسی قرار گرفت و نتایج نشان داد که مجموعه نیروهای مسلح در آینده با وضعیتی توام با فرصت‌ها و تهدیدها مواجه خواهند بود، ایجاد بسترهایی برای کنترل‌ اجتماعی رسمی در نتیجه کمک به برقراری نظم و امنیت پایدار و در مقابل، گسترش قلمروها و رسانه‌های ارتباطی، سالخوردگی جمعیت و افزایش هزینه‌های کارکنان نظامی و مشکل جذب نیروی رسمی و وظیفه، کاهش دگرخواهی، کاهش ریسک‌پذیری، کاهش جمعیت و بحران در صندوق‌های بازنشستگی و کاهش توان رسیدگی خدمات رفاهی به کارکنان در کنار بحران‌های زیست محیطی و افزایش شکاف اجتماعی، چالش‌های جدیدی برای سرمایه­های نیروهای مسلح ایجاد خواهد کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Identifying trends affecting the social capital of the Armed Forces

نویسنده [English]

  • I Ahmadi Moghaddam
Associate Professor of Strategic Defense Sciences, Amin University of Law Enforcement Sciences
چکیده [English]

Given the widespread impact of social capital on society, government and organizations, including military organizations and the armed forces, it is important to study the future trends of this type of capital and research on it seems necessary. The present article seeks to answer the question of what should be the social capital of the Armed Forces in the future and what are the types of trends affecting the social capital of the Armed Forces in the future? Relying on some sources and documents, the characteristics of desirable social capital were presented separately for organizational characteristics, human characteristics, functional characteristics and interactive characteristics. Also, the trends affecting the social capital of the Armed Forces in the future were examined separately for political, cultural-social, demographic, economic, environmental and science and technology trends, and the results showed that the Armed Forces will face a situation with opportunities and threats. Will pave the way for formal social control as a result of helping to maintain lasting order and security; in contrast, the expansion of communications territories and media, the aging of the population and the increase in military personnel costs, and the problem of recruiting officials and forces; Population and the crisis in pension funds and the declining ability to provide welfare services to staff, along with environmental crises and widening social gaps, will create new challenges for the armed forces

کلیدواژه‌ها [English]

  • social capital
  • macro trend
  • armed forces
  • security defense power
فهرست منابع:
- ابراهیمی کیاپی , هادی, و غلامرضا جمشیدیها (1399) “سرمایه های اجتماعی تمدن ساز در اندیشه امام خمینی(رحمت‌ا...‌علیه).” نشریه مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی 323-348.
- ابراهیمی, احسان, محسن هادی طحان, و سیدمحمدرضا رشیدی آل هاشم (1399) “نقش سرمایه اجتماعی مدنی بر شکل گیری سرمایه اجتماعی کاری در مدیریت سازمان نظامی.” دومین همایش ملی امنیت اقتدار و پیشرفت.
- اسکیدمور, ویلیام. (1385) تفکر نظری در جامعه‌شناسی. قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
- اطهری, سیدحسین. (1391) “تأثیر رهبری امام خمینی(رحمت‌ا...‌علیه) بر سرمایه اجتماعی در جریان انقلاب اسلامی ایران.” پژوهشنامه انقلاب اسلامی 165-185.
- بوردیو, پیتر.(1389) “شکل های سرمایه.” در سرمایه اجتماعی(اعتماد، دموکراسی و توسعه), مترجم افشین خاکباز و حسن پویان, 131-165. تهران: شیرازه.
- جانسون, چالمرز. (1363) تحول انقلابی: بررسی نظری پدیده انقلاب. با ترجمه حمید الیاسی. تهران: موسسه‌ انتشارات‌ امیرکبیر.
- چلبی, مسعود.(1386). جامعه‌شناسی نظم. تهران: نی.
- حسینی, سیدمرتضی, و سمیه زمانی . (1389) “بررسی تاثیر رهبری امام خمینی‌(رحمت‌ا...‌علیه) بر سرمایه اجتماعی در جریان انقلاب اسلامی ایران و تحولات پس از آن.” کنگره ملی بررسی اندیشه های فرهنگی اجتماعی حضرت امام خمینی‌(رحمت‌ا...‌علیه). کرج.
- اختر محققی، مهدی ( 1385). سرمایه اجتماعی. تهران: انتشارات اختر محققی.
- حدادی، علیرضا و سیدمحمدرضا دادگستر، ریحانه شهبازی، مطهره‌سادات امیرموسوی(1399)، وضعیت‌شناسی سرمایه اجتماعی در ایران، مرکز مطالعات راهبردی ژرفا، اندیشکده مطالعات اجتماعی و سبک زندگی
- حضرتی صومعه، زهرا و ابوالحسن تنهایی، حسین: (1388) بررسی نظری پژوهش های سرمایه اجتماعی در جامعه ایران، نشریه علوم رفتاری، پاییز 1388، دوره  1، شماره  1، صص 29-52 .
- دوستی, ایرج, و علی فلاحی. (1394) “سرمایه اجتماعی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران در میان اقوام، اقشار و پیروان مذاهب.” انتظام اجتماعی 115-142.
- رحیمیان, محمد, عباس کشاورز شکری, و یوسف ترابی. (1397) “بررسی مؤلفه های سرمایه اجتماعی در بیانات مقام معظم رهبری و نقش آن در تمدن سازی نوین اسلامی.” مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی 1-24.
- رضایی نسب، زهرا و فتوحی، سردار (1394) بررسی تفاوت‌های جنسیّتی در سرمایة اجتماعی در میان دانشجویان علوم اجتماعی دانشگاه خوارزمی تهران، فصلنامه علمی مطالعات اجتماعی روان شناختی زنان، دوره 13، شماره 1 - شماره پیاپی 1، بهار 1394، صفحه 33-62 .
- زمانی, عباس, اکبر رستمی خوراسگانی, سید هاشم گلستانی, و آذر قلی زاده. (1397) “شناسایی مؤلفه های شناختی سرمایه اجتماعی از دیدگاه امام خمینی(رحمت‌ا...‌علیه) .” مدیریت در دانشگاه اسلامی 377-392.
- شجاعی زند، علیرضا و شریعتی مزینانی، سارا و حبیبزاده خطبهسرا، رامین (1385). بررسی وضعیت دینداری در بین دانشجویان. فصلنامه مطالعات ملی؛ 26، سال هفتم، شماره 2.
- شیخ سفلی, نرگس, و جواد زنگوئی (1395) “نقش جوانان به عنوان سرمایه اجتماعی در پیشرفت ایران با نگاه به افق 1404 براساس دیدگاه های مقام معظم رهبری.” نهمین کنگره پیشگامان پیشرفت. تهران: مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت.
- صدیق اورعی, غلامرضا, احمد فرزانه, مهدیه باقری, و سیده شیوا محمدی. (1398) مبانی جامعه‌شناسی(مفاهیم و گزاره‌های پایه). قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
- عابدینی, علی , حسن زارعی متین, و حسین عابدینی. (1398) “تبیین الگوی سرمایه اجتماعی براساس اندیشه مقام معظم رهبری‌(مدظله‌العالی).” مدیریت اسلامی 37-63.
- عبدالله‌زاده, حسن , محمدرضا قائدی , و حمیدرضا حقیقت. (1399) “جایگاه سرمایه اجتماعی در اندیشه امام خمینی(رحمت‌ا...‌علیه).” جامعه شناسی سیاسی ایران 215-238.
- عبداللهیان, حمید, و حسین کرمانی. (1392) “سنجش سرمایه اجتماعی کاربران ایرانی شبکه اجتماعی فیسبوک.” تحقیقات فرهنگی ایران 1-26.
- عیوضی , محمدرحیم, و یوسف فتحی. (1392) “نسبت مشارکت اجتماعی و سرمایه اجتماعی در اندیشه امام خمینی.” راهبرد 37-59.
- عیوضی, محمدرحیم , و یوسف فتحی (1390) “رهبری و سرمایه اجتماعی با رویکرد به رهبری امام خمینی(س).” پژوهشنامه متین 61-83.
- فلاحی, علی. (1397) "سرمایه اجتماعی میانی در کشور با تاکید بر سازمان بسیج و رابطه آن با احساس امنیت در استان ها."  مطالعات راهبردی بسیج, 21(80), 85-114.
- فیلد، جان (1388). سرمایه اجتماعی، ترجمه غلامرضا غفاری و حسین رمضانی، تهران، انتشارات کویر.
- قائدی, محمدرضا, حسن عبداله زاده،, و حمیدرضا حقیقت. (1400) “ابعاد تربیتی اندیشه امام‌خمینی‌(رحمت‌الله‌علیه) در ساخت سرمایه اجتماعی.” پژوهش نامه تاریخ، سیاست و رسانه 69-97.
- مقیمی, غلامحسن(1394) “مؤلفه های معرفتی و ساختاری سرمایه اجتماعی اسلام در مورد تحقق «اتحاد جماهیر آزاد اسلامی» از منظر امام خمینی‌(رحمت‌الله‌علیه).” فصلنامه سیاست متعالیه 125-144.
- موسوی, میرطاهر , و پروین علی پور(1391)."تاملی بر نظریه سرمایه اجتماعی در جامعه شناسی". تهران: جامعه شناسان .
- نصیرپور, غلامرضا, و یاسر شیخ ویسی (1392) “تأثیر سرمایه اجتماعی بر میزان عملکرد کارکنان سازمان‌های نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران با تاکید براعتماد، مشارکت و شبکه روابط متقابل اجتماعی.” علوم و فنون نظامی 23-49.
- نوغانی, محسن , احمدرضا اصغرپور ماسوله, شیما صفا, و مهدی کرمانی.(1387) “کیفیت زندگی شهروندان و رابطه آن با سرمایه اجتماعی در شهر مشهد.” مجلة علوم اجتماعی دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد 111-140.
-Putnam, Robert D. 2001. Democracies in Flux: The Evolution of Social Capital in Contemporary Society. New York: Oxford University
 
- Crudeli, L. (2006)." Social Capital and Economic Opportunities, Vol. 35, pp. 913–927.
- Putnam, Robert (2000), Bowling Alone: The Collapse and Revival of American Community, New York: Simon and Schuster
- Stone, W., & Hughes, J. (2002). “ Social capital: Empirical meaning and measurement validity”, Melbourne: Australian Institute of Family Studies.‏