تواناسازهای مدیریت دانش در نیروهای مسلح

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری مدیریت راهبردی نظامی دانشگاه عالی دفاع ملی

2 استادیار مدیریت دفاعی دانشگاه جامع امام حسین (علیه‌السلام)

چکیده

مدیریت دانش موضوعی است که در آن سازمان به­صورت آگاهانه دانش خود را در قالب منابع، اسناد و مهارت­های انسانی جمع­آوری و سازماندهی می­کند، سپس آن­ها را به اشتراک گذاشته و مورد تجزیه‌وتحلیل قرار می­دهد. مدیریت دانش به پشتیبانی و ارتقاء فرایندهای سازمانی: ایجاد، ذخیره، بازیابی و اشتراک دانش در سازمان اشاره دارد مدیریت دانش درواقع رشته­ای است که در آن فرایند ایجاد، کدگذاری و اشتراک دانش انجام و برای افزایش نوآوری مورداستفاده قرار می­گیرد بوکویتز و ویلیامز، فرایندهای مدیریت دانش را به دو بخش تقسیم­بندی کرده­اند. «فرایند تاکتیکی» شامل به دست آوردن دانش موردنیاز برای فعالیت­ها، به­کارگیری دانش در ایجاد ارزش، یادگیری، مبادله و تسهیم دانش موجود است. «فرایند راهبردی» به دست آوردن ارزش از فرایند تاکتیکی درجایی است که راهبرد سازمان در جهت رسیدن به اهداف سازمانی مورداستفاده قرار بگیرد. عواملی که می­توانند به فرایندهای یادشده کمک کنند، تحت عنوان تواناساز شناخته می­شوند. موفقیت مدیریت دانش، مستلزم وجود ابزار­هایی است که به­عنوان تواناساز شناخته می­شوند و عبارت‌اند از مشخصه­ها یا متغیرهایی که اگر درست مدیریت شوند، می­توانند اثر قابل‌ملاحظه‌ای را بر بهبود وضعیت رقابتی سازمان داشته باشند. هرچند این عوامل بیشتر به تواناساز معروف هستند؛ لیکن تعابیر دیگری همچون زیرساخت، شروط لازم، زمینه، ابزار، عوامل و... برای توصیف آن­ها به­کار می­رود.  مدیریت دانش با کمک تواناسازها؛ سرمایه­های انسانی را به دارایی­های فکری تبدیل و راه­های متفاوتی برای تسخیر، ثبت، ذخیره و توزیع دانش در سازمان ارائه می­کند. تواناسازها با ایجاد زیرساخت­های لازم اجازه می­دهند، دانش سازمانی به‌طور هم­زمان و نظام­مند رشد کند. آن­ها نه‌فقط به تولید دانش در سازمان کمک می­کنند؛ بلکه انگیزه اعضای گروه، برای به اشتراک گذاشتن دانش هستند. نظر به این‌که عوامل موردبحث، منجر به افزایش احتمال موفقیت اجرای برنامه­های مدیریت دانش می­شوند؛ این مهم است که سازمان­ها، آگاهی کاملی از زیرساخت­های لازم برای انجام این اقدام داشته باشند.این عوامل در صورت عدم وجود در سازمان، باید ایجاد گردند و در صورت وجود، بهتر است توسعه یابند. ازآنجاکه دانش در اداره جنگ­های نوپدید، نقش اساسی را ایفاء می­کند، سازمان­های نظامی باید روند دانش­بنیان شدن را در حوزه­های مأموریتی خود سرعت بخشیده و آن را به‌کارگیرند. ادبیات مرتبط قابل‌دسترس نشان می­دهد هرچند بررسی­های متنوعی در مورد مدیریت دانش انجام‌شده است، ولی مطالعه­ای که به‌طور مشخص دربرگیرنده تمام ابعاد و مؤلفه‌های مرتبط با تواناسازهای مدیریت دانش در نیروهای مسلح باشد، صورت نگرفته است. تحقیق حاضر تلاش دارد تا با نگاهی جامع به محدودیت­های تحقیقاتی در این حوزه فائق آید. ازاین‌رو مسئله اصلی پژوهش، در ابتدا " شناسایی عوامل مرتبط با تواناسازهای مدیریت دانش" و سپس " اولویت­بندی آن­ها" می­باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Knowledge Management Enablers in the Armed Forces

نویسندگان [English]

  • S.A Khalilipour 1
  • H Zarif manesh 2
1 PhD in Strategic Military Management, Higher National Defense University
2 Assistant Professor of Defense Management, Imam Hussein University (PBUH)
چکیده [English]

The establishment of knowledge in the field of defense has forced the armed forces organizations to develop their knowledge capabilities in a continuous and rapid process in order to achieve a strategic advantage. This important goal will be achieved by achieving factors that are referred to as enablers. Since the researches in this field were not comprehensive enough to identify all the relevant dimensions and components in a coherent framework, this study was conducted with the aim of identifying and prioritizing the effective components in the success of knowledge management. In order to ensure the proper selection of research components, an initial survey was conducted by referring to 10 defense experts (appointed to knowledge jobs in the main headquarters of the Armed Forces or defense professors and researchers knowledgeable in knowledge management). The collected opinions were applied in the conceptual model of the research. Because of the limited statistical population, this study used a purposeful sampling method and using the snowball technique, a research questionnaire was sent to 40 knowledge managers in the Armed Forces. Research findings indicate that the factors mentioned in this study (including the four dimensions: "organizational structure", "organizational culture", "information technology" and "strategic approach" and their related components) are confirmed. Based on the results of the research, it was suggested that the armed forces organizations monitor the current situation of the above-mentioned components and prioritize the higher-ranking components.

کلیدواژه‌ها [English]

  • knowledge management
  • enablers
  • dimensions and components
فهرست منابع
الف- فارسی:
- ابطحی، سیدحسین و خیراندیش، مهدی (1388)، "الگوی عوامل زمینه­ای برای سازمان­های دانشی، مدیریت و منابع انسانی در صنعت نفت"، شماره 6
- اخوان، پیمان و کشتکار، مهران (1393)، "بررسی تأثیر عوامل الگوی سه­شاخگی بر مدیریت دانش"، راهبرد دفاعی، شماره 47
- پرهیزگار، محمدمهدی و اکبری، مهدی (1393)، "سنجش راهبردی مدیریت دانش سازمانی مبتنی بر روش ترجمه سیستمی راهبرد"، فرایند مدیریت و توسعه، شماره 4
- پورصادق، ناصر و کشتکار، مهران (1393)، "بررسی و تحلیل الگوهای استراتژی دانش در سازمان­های دفاعی"، همایش مدیریت دانش، دانشگاه افسری امام علی (علیه­السلام)
- جامی­پور، مونا و شرکت، محمدحسین (1394)، "چالش پیاده­سازی موفق سیستم­های مدیریت دانش"، مدیریت فناوری اطلاعات، شماره 2
- جامی­پور، مونا؛ یزدانی، حمیدرضا و صادقی، فرشته (1395)، "ارائه نقشه راه همراستاسازی استراتژیک مدیریت دانش در سازمان­های دولتی ایران"، مدیریت فناوری اطلاعات، شماره 2
- حسین­پور، عباس و علی­پور، محمدباقر (1397)، "شناسایی عوامل تأثیرگذار بر پیاده‌سازی مدیریت دانش در دفتر مرکزی جهاد دانشگاهی"، رشد نوآوری، شماره 54
- حکیمی، ایمان (1398)، "بررسی تأثیر پشتیبانی فناوری اطلاعات از مدیریت دانش بر عملکرد کسب‌وکار"، مدیریت راهبردی دانش سازمانی، شماره 5
- خیراندیش، مهدی و ابطحی، سیدحسین (1390)، "تبیین عوامل فرهنگی در راستای موفقیت مدیریت دانش در سازمان"، مدیریت فرهنگ‌سازمانی، شماره 20
- داوری، علی و رضازاده، آرش (1392)، "مدل­سازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم­افزار ­اسمارت­پی­ال اس"، تهران، انتشارات جهاد دانشگاهی.
- درتاج، فاطمه و خدیور، آمنه (1395)، "ارائه چارچوبی برای موفقیت در پیاده­سازی سیستم­های مدیریت دانش"، پژوهش­های مدیریت ایران، شماره 2
- رازینی، روح ا... و سینا، میلاد (1397)، "ارائه دسته­بندی جامع از عوامل استقرار مدیریت دانش سازمانی"، راهبرد دفاعی، شماره 68
- ربیعی، علی و خواجوی، زینب (1389)، "استقرار نظام مدیریت دانش و ارائه الگوی کاربردی در شهرداری تهران"، رشد فناوری، شماره 24
- ربیعی، علی و معالی، مهناز (1388)، "ارائه الگوی مفهومی جهت استقرار مدیریت دانش در سازمان‌های ایرانی"، مدیریت منابع انسانی در صنعت نفت، شماره 9
- رحیمی­قاضی­کلایه، امیر؛ امیرافشاری، مهدی ­و ­رمضانی، علی (1392)، "شناسایی و اولویت­بندی عوامل کلیدی زیرساخت به­منظور استقرار مدیریت دانش در سازمان­های پروژه محور"، مطالعات کمی در مدیریت، شماره 1
- رضاییان، علی؛ احمدوند، علی­محمد و تولایی، احمد (1388)، "بررسی الگوی راهبرد مدیریت دانش و راهبرد دانش در سازمان­ها"، توسعه انسانی پلیس، شماره 27
- سلطانی، محمد­رضا؛ نیکوکار، غلام­حسین و دارابی، داوود (1393)، "انتخاب مدل مناسب مدیریت دانش برای یکی از سازمان­های تحقیقاتی نظامی"، مدیریت بازرگانی، شماره 3
- صادقی، مهرداد (1398)، "رابطه ابعاد ساختار سازمانی با اجرای مدیریت دانش"، مدیریت راهبردی دانش سازمانی، شماره 4
- صلواتی، عادل و حق­نظر، فرشته (1388)، "بررسی تحلیلی عوامل زمینه­ای مؤثر بر استقرار سامانه مدیریت دانش در واحدهای ستادی شرکت ملی نفت ایران"، مدیریت بهره­وری، شماره 10
- طالبی، کامبیز و سلیمی­ترکمانی، مهدی (1390)، "شناسایی و اولویت­بندی عوامل اساسی موفقیت در پیاده­سازی مدیریت دانش در کسب‌وکارهای کوچک و متوسط"، کار و جامعه، شماره 134
- طبرسا، غلامعلی و اورمزدی، نوشین (1387)، "تبیین عوامل زمینه­ای استقرار مدیریت دانش"، پیام مدیریت، شماره 26
- طحان­پور، سمیه و آرایی، وحید (1399)، "بررسی تأثیر توانمندسازهای مدیریت دانش بر عملکرد سازمان"، مدیریت راهبردی دانش سازمانی، شماره 10
- عبدا...پور، شهریار (1386)، "ارائه چارچوب مفهومی برای مدیریت استراتژیک دانش"، اولین کنفرانس ملی مدیریت دانش، تهران، مرکز همایش­های بین­المللی رازی
- عزیزی، شهریار؛ اسدنژاد، مهدی؛ زارع، علی و حسینی، سیدسجاد (1389)، "بررسی و مقایسه ابعاد مدیریت دانش بین سازمان­های دولتی و خصوصی"، مدیریت فناوری اطلاعات، شماره 4
- عسگری، احمد؛ اردلان، امید و مینایی، حسین (1398)، "معرفی الگویی جهت مدیریت دانش نظامی"، راهبرد دفاعی،شماره 68
- عطوفی­نجف­آبادی، مریم و بنی­هاشمی، سیدعلی (1392)، "ارائه استقرار مدیریت دانش در صنایع کشور بر اساس فاکتورهای زمینه­ای مدیریت دولتی"، شماره 2
- قنبری، سیروس؛ اردلان، محمدرضا؛ نصیری، فخرالسادات و بهشتی، مرضیه (1393)، "ارزیابی اثر فرایندی و زیرساختی مدیریت دانش بر چابک سازی سازمان"، مدیریت پژوهش عمومی، شماره 23
- محمداسماعیل، صدیقه و سیدوکیلی، سیده­ریحانه (1397)، "تأثیر فراموشی سازمانی بر استقرار مدیریت دانش"، مطالعات مدیریت، شماره 89
-  محمدی­فاتح، اصغر و جوکار، علی (1390)، "استقرار مدیریت دانش در نیروهای مسلح، ارائه مورد کاوی تطبیقی از صنایع هوافضای کشورهای دیگر"، مدیریت نظامی، شماره 44
- منوریان، عباس؛ خیراندیش، مهدی و عسگری، ناصر (1390)، "توسعه ابعاد ساختاری سازمان در تناسب با رویکرد مدیریت دانش"، مدیریت فناوری اطلاعات، شماره 7
- منوریان، عباس؛ مهدی­خانی، محمد؛ اخوان، پیمان و عسگری، ناصر (1391)، "مدل زیرساخت انسانی-اجتماعی توانمند ساز اقدامات مدیریت دانش"، مدیریت فناوری اطلاعات، شماره 10
- لطیفی، محمدحسین (1389)، "مدیریت دانش، موفقیت در اقتصاد جهانی مبتنی بر اطلاعات (آلن رادینگ)"، تهران، انتشارات سمت
- نیازآذر، کیومرث و عمویی، فتانه (1386)، "عوامل مؤثر بر استقرار مدیریت دانش در دانشگاه آزاد اسلامی، پژوهش و برنامه­ریزی درسی"، شماره 14.
- نیسی، عبدالحسین و رنگباری، محمود (1388)، "بررسی عوامل مؤثر در استقرار موفقیت­آمیز مدیریت دانش (مطالعه موردی سازمان مخابرات استان خوزستان)"، چشم­انداز مدیریت بازرگانی، شماره 33
- نیکوکار، غلام­حسین و حکیم، امین (1388)، "الگوی هم­راستایی راهبردی مدیریت دانش در سازمان، پژوهش­های مدیریت در ایران"، شماره 1
- هاشمی، صدیقه­سادات؛ محمدی­مقدم، یوسف و محمدی­مقدم، الهام (1390)، "مدیریت دانش، الزامات و چالش­ها"، توسعه مدیریت منابع انسانی، شماره 19
ب- انگلیسی:
-Akhavan p, Jafari M & Fathian M. (2006), Critical success factors of knowledge management systems: A multi-case analysis European. Business Review, 18(2).
-Asiedu E. (2015), A Critical Review on the Various Factors that Influence Successful
Implementation of Knowledge Management Projects within Organizations, International Journal of Economics & Management Sciences, 4(7).
-Bang Martin (2017), Military intelligence analysis: institutional influence, Doctoral
dissertation for degree of doctor of military sciences, National defence university,
Helsinki.
-Barão, Alexandre, Vasconcelos, José Braga de, Rocha and Álvaro, Pereira, Ruben,
(2017) A knowledge management approach to capture organizational learning networks,International Journal of Information Management, 37(6).
-Bhatt G. (2001), Knowledge Management in organizations: examining the intraction between technologies, technique and people, Journal of Knowledge Management, (5)1.
-Cazier A, Shao M & Louis R. (2007),sharing information&building trust througt value congruence,publishedonline:2 october 2007.spring or scince,business media.llc
-Chan P, Pollard D. (2001), Implementing Knowledge Management, Journal of Business &Economics Research, 2(5).
-Chourides p. Longbottom D & Murphy W. (2003). Excellence in knowledge Management: an Empirical Study to Identify Critical Factors and Performance Measures, Measuring Business Excellence, 7(2).
-Chua A, Lam W. (2005), Why KM projects fail: a multi‐case analysis, Journal of Knowledge Management, 9(3).
-Chung Hung Y,Ming Huang S & Pin Lin T. (2005).Critical factors in adopting a Knowledge Management systems for the pharmaceutical industry, industrial management and data system knowledge.105(2).
-Davenport T.H. De Long D.W & Beers M.C. (1998), Successful Knowledge Management Projects, Sloan Management Review, 39(2).
-Forcadell F, Guadamillas F. (2002), a case study on the implementation of a knowledge management strategy oriented to innovation, Knowledge and Process Management, 9(3).
-Goudarzvand Chigini, M. (2011). Management of strategic knowledge for organizational success. International Conference on Information Communication and Management, Singapore
-Gottschalk P. (2006), Knowledge management systems: Value shop creation; Hershey, PA: Idea Group Publishing.
-Hajir, J. A. Obeidat, B. Y. Al-dalahmeh, M. A. & Masa'deh, R. (2015). The role of
knowledge management infrastructure in enhancing innovation at mobile telecommunication companies in Jordan. European Journal of Social Sciences, 50(3).
-Hellebrandt, T. Heine, I.and Schmitt, R.H. (2018). Knowledge management framework for complaint knowledge transfer to product development. ProcediaManufacturing, 21(1).
-Holsapple C.W and Joshi, K.D. (2000), An investigation of factors that influence the
management of knowledge in organizations, Journal of Strategic Information Systems,
9(3).
-Jafari M, Akhavan P & Rezaee Nour J. (2007), Knowledge management in Iran aerospace industries: a study on critical factors”, Aircraft Engineering and Aerospace Technology: an international Journal, 79(4).
-Khalifa, M. and Liu, V. (2003). Determinants of Successful Knowledge Management
Programs, Electronic Journal on Knowledge Management, 1(2).
-Koloniari, M. Vraimaki, E؛ Fassoulis, K. (2019). Factors affecting knowledge creation inacademic libraries. Journal of Librarianship and Information Science, 51(1).
-Liebowitz J. (1999), Key ingredients to the success of an organization’s knowledge
management strategy, Knowledge and process Management, 6, (1).
-Migdadi M. (2009), knowledge management enablers and outcomes in small and medium sized enterprises. Industrial management and data system, 109(6).
-Moffett S, Mcadam R & Parkinson S. (2003), an empirical analysis of knowledge management applications, Journal on Knowledge Management, 7(3).
-Nisara Tahir M, Prabhakarb G, (2019). Social media information benefits, knowledge
management and smart organizations. Journal of Business Research 94 (2019).journal homepage: www.elsevier.com/locate/jbusres.
-Odierno, Raymond, Morrow, Joyce E (2012), Knowledge Management Operations, Field Manual, NO.6-01.1, Headquarters Department of the Army, Washington, DC, available at: https://armypubs.us.army.mil /doctrine/index.html.
-Pannu, H. (2017). The impact of knowledge management infrastructure on organizational performance in smes, International Journal of Human Resource & Industrial Research, 4(2).
-Park H. (2004), assessing the success of Knowledge Management technology implemention as a function of organization Culture, dissertation, the gorge Washington University.
-Ryan S and Prybutok R. (2001), Factor affecting the adoption of knowledge management technologies. Journal of computer information seystems. 41(1)
-Renzel B. (2006), trust in management and knowledge sharing: The mediating effects of fear and knowledge documentation.Harward business school Boston.
- Sadeghi R, Moghimi M and Ramezan M. (2013), Identifying and prioritizing of effective constructs in readiness of knowledge management implementation by using fuzzy analytic hierarchy process (AHP), Journal of Knowledge-based Innovation in China, 5 (1).
-Skryme D and Amidon D. (1997), The Knowledge agenda, Journal of Knowledge Management. 5(1).
-Smith, Sterilla (2008), Army Knowledge Management: People and Processes enabled by Technology, Military Intelligence,, 34(1).
-Temel, S. & Vanhaverbeke, W. (2020). Knowledge Risk Management during Implementation of Open Innovation. In Knowledge Risk Management, Springer.
-Wang, J, Ding, D, Liu, O, & Li, M, (2016), A synthetic method for knowledge management performance evaluation based on triangular fuzzy number and group support systems. Applied Soft Computing, 39.
-Wong K. (2005), Critical success factor for implementing knowledge management in small and medium enterprises, Industrial management & data System, 105(3).
-Wong C and Ahmed P (2003), Structural dimensions for knowledge based organizations, measures business excelence, 7 (1).
-Wong K and Aspinwall E. (2004), Knowledge management implementation frameworks: A review, Knowledge and Process Management, 11(2).
-Yeh y, Lai S & Ho C. (2006), knowledge management enablers: a case study.industrial management and data system knowledge 106(6).