مقاله پژوهشی: تبیین ویژگی‌های جنگ ناهمطراز جمهوری اسلامی ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری، مدیریت راهبردی دفاعی، دانشگاه عالی دفاع ملی

2 دانشیار، مدیریت راهبردی دفاعی، دانشگاه عالی دفاع ملی

چکیده

رویکرد جدید در جنگ‌های اخیر، تفاوت توانایی کشورها در بعد فناوری و بهره‌گیری از نقاط ضعف و آسیب‌پذیر دشمن، موجب ناهمطراز شدن جنگ‌ها شده است، این ‌رویکرد موجب تغییر در ساختار جنگ‌های آینده شده و ماهیت آن‌ها را تغییر داده است و از طرفی امروزه ادبیات موجود در زمینه‌های راهبردی و دفاعی بر مفهوم جنگ ناهمطراز تأکید بسیاری دارند، این توجه توصیفگر شرایط جدید امنیتی و دفاعی حاکم بر روابط کشورها شده است، عدم فهم مناسب کشورها از ویژگی‌های جنگ ناهمطراز، رسیدن به اهداف سیاسی با ابزارهای نظامی و عملیاتی را میسر نخواهد نمود، فهم مناسب از ویژگی‌های جنگ ناهمطراز برای کشورها در جنگ می‌تواند آن‌ها را به‌عنوان یک بازیگر جدی، نیروهای کشور قوی را مورد تهدید قرار دهد و بازدارندگی و شکست را بر رقیب قوی تحمیل نماید. ازاین‌رو هدف این تحقیق "تبیین ویژگی‌های جنگ ناهمطراز ج.ا.ایران" می‌باشد. نوع تحقیق، کاربردی-توسعه‌ای است، قلمرو مکانی تحقیق در سطح جمهوری اسلامی ایران بوده و روش تحقیق، توصیفی تحلیلی با رویکرد آمیخته می‌باشد که با استفاده از روش مطالعات کتابخانه‌ای جهت گردآوری اطلاعات و همچنین با برگزاری جلسات خبرگی به بررسی مفاهیم مربوطه پرداخته‌شده است، سپس پرسشنامه‌ای جهت تبیین ویژگی‌های جنگ ناهمطراز تنظیم که روایی سازه و محتوایی پرسشنامه‌ پیش از ارائه به حجم نمونه محاسبه و پرسشنامه به 40 نفر خبره که به روش تمام شمار انتخاب گردیده‌اند ارائه شد، پایایی پرسشنامه‌ها از روش آلفای کرونباخ محاسبه که پرسشنامه‌های دریافتی دارای پایایی مناسب بوده، سپس با به‌کارگیری آزمون فریدمن و جلسات خبرگی تعداد 29 ویژگی‌ جنگ ناهمطراز ج.ا.ایران تبیین گردید که مهم‌ترین آن‌ها جنگ اطلاعاتی، اجرای جنگ الکترونیک در همه ابعاد و دقت و هوشمندی و قدرت بالای تسلیحاتی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Explaining the characteristics of the unequal war of the Islamic Republic of Iran

نویسندگان [English]

  • Q Heydari 1
  • A Poorshasb 2
1 PhD, Strategic Defense Management, Higher National Defense University
2 Associate Professor, Strategic Defense Management, Higher National Defense University
چکیده [English]

The new approach in recent wars, the difference in the ability of countries in terms of technology and the use of weaknesses and vulnerabilities of the enemy, has led to unbalanced wars, this approach has changed the structure of future wars and changed their nature.  On the other hand, the existing literature in the field of strategy and defense has a lot of emphasis on the concept of unequal war. This attention has described the new security and defense conditions governing the relations between countries. Lack of proper understanding of the characteristics of unequal war will not allow achieving political goals with military and operational means. Proper understanding of the characteristics of unequal war for countries in war can threaten them as a serious player, the forces of a strong country. Lack of proper understanding of the characteristics of unequal war will not allow achieving political goals with military and operational means. Proper understanding of the characteristics of unequal war for countries in war can threaten them as a serious player, the forces of a strong country. And impose deterrence and defeat on a strong competitor.
Therefore, the purpose of this study is to "explain the characteristics of unequal war in the Islamic Republic of Iran."
The type of research is applied-developmental, the spatial scope of the research is at the level of the Islamic Republic of Iran and the research method is descriptive-analytical with a mixed approach. Has been,
Then, a questionnaire was used to explain the characteristics of unequal warfare in which the construct validity and content of the pre-presentation questionnaire were calculated to the sample size and a questionnaire was presented to 40 experts selected by the numerical method.
Then, using Friedman test and expert meetings, 29 characteristics of unequal war in the Islamic Republic of Iran were explained, the most important of which are information warfare, electronic warfare in all dimensions, accuracy, intelligence and high weapons power.

کلیدواژه‌ها [English]

  • level war
  • unequal war
  • battle scene
  • explanation
فهرست منابع:
-  افشردی، محمدحسین (1390)، "جزوه درسی طرح‌ریزی راهبردی نظامی درصحنه جنگ و عملیات"، تهران، دانشگاه عالی دفاع ملی
-  افشردی، محمدحسین؛ کمالی، محمدرضا؛ مومن، ساسان (1398)، "تفاوت‌ها و شباهت‌های اصول نبردهای همطراز و ناهمطراز نیروهای زمینی ج.ا.ایران"، فصلنامه مطالعات دفاعی استراتژیک، تهران، داعا
-  آقایی، حمید (1387)، "جنگ‌های معاصر"، تهران، اندیشگاه شریف، وزارت دفاع
-  اکبری، بهمن (1394)، "تحلیل متن و فرا متن فتوای مقام معظم رهبری در تحریم سلاح کشتارجمعی"، فصلنامه روابط فرهنگی، سازمان و ارتباطات اسلامی، تهران
-  حبیبی، نیک بخش (1387)، "نبرد ناهمطراز"، تهران، دانشگاه هوایی شهید ستاری
-  حسنلو، خسرو (1396)، "اصول جنگ در عصر ناهمگونی‌ها"، فصلنامه مطالعات راهبردی استراتژیک، تهران، داعا
-  "دافوس ارتش جمهوری اسلامی ایران" (1390)
-  دانشکده فرماندهی و ستاد آجا (1387)، "همایش جنگ ناهمطراز"، تهران
-  ذاکری دانا، حسین (1387)، "عوامل مؤثر فرهنگی روانی نبرد در محیط ناهمطراز"، دافوس آجا
-  رستمی، محمود (1387)، "فرهنگ واژه‌های نظامی"، تهران، انتشارات آجا، چاپ اول
-  زهتاب سلماسی، یعقوب (1386)، "جنگ ناهمطراز"، تهران، انتشارات دافوس
-  شکوهی، حسین (1389)، "پهپاد (پرنده هدایت‌پذیر از راه دور)"، تهران، انتشارات معاونت آموزش نزاجا
-  شکوهی، حسین (1389)،  "تدوین راهبردهای بکارگیری پهپاد در رزم ناهمطراز"، پایان‌نامه دکتری، داعا
-  شیخ، علی (1387)، "جنگ آینده"، تهران، دفتر مطالعات راهبردی
-  صفوی، سیدیحیی (1387)، "فرهنگ استراتژی"، انتشارات ستاد مشترک سپاه پاسداران انقلاب اسلامی (معاونت تحقیقات استراتژیک)، تهران
-  صفوی، سیدیحیی (1387)، "الزامات و شرایط برتری در جنگ‌های ناهمگون"، تهران، نشریه نگرش راهبردی، شماره 89 و 90
-  قاسمی‌، بابایی (1387)، "تکنیک و تاکتیک"، ترجمه تهران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
-  کالینز، جان ام (1383)، "استراتژی بزرگ (اصول و رویه‏ها)"، ترجمه: کورش بایندر، تهران، وزارت امور خارجه، دفتر مطالعات سیاسی و بین‏المللی
-  گروه مطالعاتی دانشکده دفاع ملی (1394)، "تدوین راهبردهای دفاع همه‌جانبه"، تهران، انتشارات داعا
-  محرابی، غلامرضا (1394)، "جزوه جنگ آینده"، معاونت اطلاعات و امنیت ستاد کل نیروهای مسلح.
-  مطالعات گروهی دوره 19 دفاع ملی و 5 سیاست دفاعی (1392)، "تدوین رهنامه‌های عملیاتی نیروهای زمینی (ارتش و سپاه) جمهوری اسلامی ایران درنبرد همطراز و نا همطراز و بررسی تشابه‌ها و تفاوت‌های آن‌ها"، تهران، انتشارات دانشگاه عالی دفاع ملی
-  مکنزی (1382)، "جنگ ناهمگون"، ترجمه عبدالمجیدی و محمد تمنایی، تهران، انتشارات دوره عالی جنگ سپاه
-  نامی، محمدحسن؛ علی‏رضا، عباسی (1388)، "تحلیل جایگاه ژئواکونومیک ایران در خاورمیانه"
-  یارندی، سید‌محسن (1388)، "اصول و قواعد رزم در عملیات ناهمگون زمینی"، مرکز آینده‌پژوهی علوم و فناوری دفاع مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی، تهران، چاپ اول