مقاله پژوهشی: عوامل و ویژگی‌های نسل چهارم جنگ‌ها مؤثر بر صحنه جنگ آینده

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری علوم دفاعی راهبردی دانشگاه عالی دفاع ملی

2 دکتری مدیریت راهبردی، عضو هیئت‌علمی و دانشیار دانشگاه جامع امام حسین (علیه‌السلام)

3 دانشیار جغرافیای سیاسی، دانشگاه عالی دفاع ملی

چکیده

جنگ­های نسل چهارم باقابلیت بالای تحرک، تأثیر محوری، سرعت بالا توأم با غافلگیری هماهنگ با عملیات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی عمل می­کند. جوامع هوشمند و تهدیدشونده بر اساس یک مبانی نظری دقیق دفاعی باید عوامل و ویژگی­های این نوع جنگ­ها را بشناسند تا بتوانند پاسخگو صحنه‌های متنوع جنگ­های آینده باشند؛ بنابراین تعیین عوامل و ویژگی­های نسل چهارم جنگ­ها مؤثر بر صحنه جنگ آینده هدف این تحقیق انتخاب گردید که متناظر آن سؤال تحقیق طرح شد. روش تحقیق با رویکرد کیفی، توصیفی - تحلیلی از نوع تحقیق کاربردی می­باشد. از هم­پوشانی ادبیات و نظرات خبرگان با استفاده تکنیک دلفی (با جامعه آماری 20 نفر) یافته­ها تحقیق احصاء و مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق حاکی از آن است که مهم­ترین عوامل اثرگذار نسل چهارم جنگ­ها بر صحنه جنگ آینده عبارت شده از: محیط جنگ­ها نسل چهارم، دکترین حاکم بر نسل چهارم جنگ­ها، عوامل فیزیکی و غیر فیزیکی توان رزم، روش جنگیدن در نسل چهارم جنگ­ها (ترکیبی از متعارف و نامتعارف)، عوامل برون سازمان نظامی (محیط برون‌سازمانی به محیط ملی و فراملی تقسیم شد) و فناوری­ها.
متناسب با این عوامل، ویژگی­ها هرکدام مشخص گردیده و در نشست­های خبرگی مجموع عوامل و ویژگی­های نسل چهارم جنگ­ها مؤثر بر صحنه­های جنگ آینده را قضیه نام­گذاری شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Factors and characteristics of the fourth generation of wars affecting the future war scene

نویسندگان [English]

  • A.R Purdastan 1
  • M Rezaei 2
  • Gh.A Rashid 3
1 PhD in Strategic Defense Sciences, Higher National Defense University
2 PhD in Strategic Management, Faculty Member and Associate Professor, Imam Hussein University (PBUH)
3 Associate Professor of Political Geography, Higher National Defense University
چکیده [English]

Fourth-generation wars operate with high mobility, pivotal impact, and high speed combined with surprises in concert with political, economic, and social operations. Intelligent and threatened societies, based on a rigorous defense theoretical foundations, must know the causes and characteristics of this type of war in order to be able to respond to the various scenes of future wars. Therefore, determining the factors and characteristics of the fourth generation of wars affecting the future war scene, the purpose of this research was selected, which corresponded to the research question.
The research method with a qualitative, descriptive-analytical approach is of applied research type. Overlap of literature and opinions of experts using Delphi technique (with a statistical population of 20) Findings were counted and analyzed. The results of the research indicate that the most important factors influencing the fourth generation of wars on the scene of the future war are;  The environment of wars of the fourth generation, the doctrine governing the fourth generation of wars, physical and non-physical factors of combat capability, the method of fighting in the fourth generation of wars (combination of conventional and unconventional), external factors of the military organization (external environment to the national environment and Transnationally divided) and technologies.
In accordance with these factors, the characteristics of each were identified.  In expert meetings, the sum of the factors and characteristics of the fourth generation of wars affecting the scenes of the future war has been named.

کلیدواژه‌ها [English]

  • The fourth generation of wars
  • The scene of war
  • Military Power and future war
فهرست منابع
الف- منابع فارسی:
- ثابتی، امیرعلی (1393)، " تأثیر محوری در نسل بعدی جنگ­ها"، مطالعات راهبردی بسیج شماره 64، پاییز
- حاتمی، امیر (1399)، " ارائه طرح راهبردی تسلیحات نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در حوزه هوافضا و دریا مبتنی بر بازدارندگی"، رساله دکتری، دانشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی، دانشکده دفاع ملی
- چارمز، کتی (1395)، "گراندد تئوری" ، لیلا جویباری (مترجم)، تهران: انتشارات ساج
- سلامی، حسین (1385)،  "صحنه‌ی جنگ و عملیات" ، دانشکده فرماندهی و ستاد سپاه (دوره عالی جنگ)
- شاه‌محمدی، محمد (1393)، "دکترین پدافند غیرعامل ج.ا. ایران در برابر تهدیدات ناهمگون"، دانشگاه دفاع ملی، تهران
- شمیلیه، مونیک ژانرو (1382)، "بشریت و حاکمیت‌ها: سیری در حقوق بینالملل"، ترجمه دکتر مرتضی کلانتریان، تهران، آگه
- رستمی، محمود (۱۳۸۶)، " فرهنگ واژه‌های نظامی"، تهران، انتشارات ایران سبز
- روشن، فرهادیان و نوراله، علی‌اصغر (1385)، " فرهنگ اصطلاحات جغرافیای سیاسی نظامی"، تهران، انتشارات دانشگاه امام حسین (ع)
- فهیمی خامنه، علی (1394)، " تدوین دکترین هوانیروز با تأکید بر جنگ ناهمطراز"، دانشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی، دانشکده دفاع ملی
- کریمی، حمید (1391)، رساله دکتری، " تبیین الگوی بازدارندگی همه‌جانبه دفاعی ج. ا. ا در مقابل تهدید ناهمتراز"، دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران
- گلستانه، رسول (بهار 1386)، " بررسی نظام تأمین سلاح و تجهیزات دفاعی در چند کشور"، فصلنامه راهبرد دفاعی، سال پنجم، شماره پانزدهم
- گروه مطالعاتی چهارم پدافند غیرعامل (1394)، " ارائه الگوی راهبردی دفاع دانش‌بنیان در مقابله با تهدیدات آینده"، دانشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی، دانشکده دفاع ملی
- گروه مطالعاتی 6 سیاست دفاعی‌(1394)، "تدوین راهبرد تحقق قدرت برتر دفاعی منطقه بر اساس سند چشم‌انداز 1404"، دانشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی، دانشکده دفاع ملی
- وحیدی، احمد (1391)، " سخنرانی در همایش دفاع ملی"، قابل‌دسترسی در سایت خبرگزاری تسنیم
 
 
 
ب- منابع انگلیسی:
-   Wang, June. Chen, Li. (2019). Guerrilla warfare, flagship project: The spatial politics of Chinese rock in Shenzhen’s post-political making of a musical city, Geoforum, Volume 106, November 2019, Pages 349-357
-   Jonathan Mendel (2015). Urban Violence and Militarization, International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences (Second Edition), 2015, Pages 953-957
سایت:
- فرمایشات مقام معظم رهبری و فرماندهی کل قوا امام خامنه­ای عزیز (مدظله‌العالی) قابل‌دسترسی در:
-   https://www.tabnak.ir- سایت تابناک