مقاله پژوهشی: ارائه الگوی راهبردی مدیریت دانش دفاعی در نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته دکترای مدیریت راهبردی نظامی دانشگاه عالی دفاع ملی

2 دکترای مدیریت دفاعی و عضو هیئت‌علمی دانشگاه جامع امام حسین (ع)

3 دکترای مهندسی سیستم و عضو هیئت‌علمی دانشگاه جامع امام حسین (ع)

4 دانشیار علوم دفاعی راهبردی دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و مطالعات راهبردی

چکیده

فرماندهی معظم کل قوا (مدظله‌العالی) در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی بر جوشاندن چشمه علم و عبور از مرزهای کنونی دانش تأکید فرمودند. رسیدن به این مهم در حوزه دفاع؛ مستلزم دستیابی به الگویی است که با رویکرد سیستمی، اجزای مؤثر در مدیریت دانش دفاعی و رابطه بین آن‌ها را تبیین نماید. به همین انگیزه، سؤالات مطالعه حاضر به‌‌گونه‌ای تنظیم شد که حصول به اهداف موردنظر ممکن شود. بر اساس مطالعات کتابخانه‌ای و بهره‌مندی از نظرات خبرگان؛ مدل مفهومی شکل گرفته‌شده در قالب چارچوب نظری، ترسیم گردید. به استناد اجزای مدل، نسبت به تهیه و تنظیم سؤالات پرسشنامه، اقدام و بر اساس روش گلوله برفی، پرسش‌نامه‌ها برای 60 نفر ارسال شد. الگوی نهایی تحقیق با استفاده از مدل‌سازی معادلات ساختاری مورد ارزیابی قرار گرفت. مقادیر بارهای عاملی متغیرهای انتخابی (6 خرده سیستم، 21 بعد کلان و 57 مؤلفه ‌اساسی)، حکایت از مطلوب بودن اجزای پیش‌گفته دارد و ضرایب مسیر به‌دست‌آمده، رابطه بین آن‌ها را مورد تائید قرار داده است. در پایان؛ مستند به نتایج تحقیق، پیشنهادهایی برای نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران ارائه گردید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Presenting a Strategic Model for defence knowledge anagement of the Armed Forces of the Islamic Republic of Iran

نویسندگان [English]

  • S.A Khalilipour 1
  • H Zarif manesh 2
  • M.R Navvab Esfehani 3
  • K Bolhassani 4
1 PhD student in Military Strategic Management, Higher National Defense University
2 PhD in Defense Management and Member of the Faculty of Imam Hussein University
3 PhD in System Engineering and Member of the Faculty of Imam Hossein University
4 Associate Professor of Strategic Defense Sciences, University and Higher Research Institute of National Defense and Strategic Studies
چکیده [English]

The Supreme Commander of the Armed Forces stressed, in the statement of the second phase of the Revolution, the need to erupt the fountain of science and cross the current frontiers of knowledge.
Achievement of this important goal in the field of defense requires a model that explains the components affecting defense knowledge management and their relationship, with a systemic approach. Therefore, the questions of the current research were formulated in a form to make the aims of the research possible. The conceptual model made within the theoretical framework was designed based on library studies and the ideas of the scholars. The questionnaire was produced relying on the components of the model and it was distributed through a snowball process. The final model of the research was evaluated using Structural Equation Modeling. The values of the Factor Loading of the selected variables (6 microsystems, 21 mega-dimensions and 57 principal components) indicate the desirability of the components and the resulting path coefficients confirm the relationship between them. Finally, some suggestions have been made for IRI Armed Services based on the results of the research.

کلیدواژه‌ها [English]

  • defense knowledge management
  • systemic approach
  • Structural Equation
فهرست منابع
الف- منابع فارسی:
 کتاب‌ها:
- آقامحمدی، داوود؛ دهقان، نبی­ا... (1391)، "مدیریت راهبردی دانش در سازمان­های نظامی"، تهران، انتشارات دافوس آجا
- باقری، روح­الله؛ هوشمند، هانیه؛ باقری، ولی­ا... (1391)، "مدیریت دانش، راهبردها و فرایندها"، تهران، انتشارات وینا
- جهانیان، خشایار؛ بالی لاشک، عارف؛ شعبانی، ابوالقاسم؛ اخگری، کورش؛ میرزایی، محسن؛ ابراهیمی، ابراهیم؛ چگینی، مجید؛ صابر، علی­رضا؛ یاوری، رامین؛ امیرشاهی، سهیلا (1389)، "نظام جامع مدیریت دانش دفاعی"، تهران، موسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی
- حسن­زاده، محمد (1392)، "مدیریت دانش، آموزه­هایی از مهندسی دانش (جی لیبوویتز)"، تهران، انتشارات سازمان برنامه‌وبودجه کشور
- حسنوی، رضا؛ اخوان، پیمان؛ سنجقی، محمد ابراهیم (1393)، "عوامل کلیدی موفقیت مدیریت دانش"، تهران، انتشارات آتی­نگر، چاپ چهارم
- حمیدی­زاده، محمدرضا (1389)، "مدیریت دانش و دانایی"، قم، انتشارات یاقوت
- داوری، علی؛ رضازاده، آرش (1392)، "مدل­سازی معادلات ساختاری با نرم­افزار SMARAT-PLS"، تهران، انتشارات جهاد دانشگاهی
- شعبانی، ابوالقاسم؛ شعاع حسنی، احمدرضا (1394)، "چهره نوین سازمان­ها در قرن 21(محمدعلی سرلک)"، تهران، موسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی
- صالحی، علی؛ احمدی، علی‌اکبر (1390)، "مدیریت دانش"، تهران، انتشارات دانشگاه پیام نور
- صالح اصفهانی، اصغر (1393)، "مدیریت راهبردی کاربردی"، تهران، نشر توانگران
- کشاورزی، علی­حسین؛ رضاییان، علی (1393)، "مدیریت دانش کاربردی (وندی بوکوویتز و روث ویلیامز)"، تهران، انتشارات سمت، چاپ دوم
- لطیفی، محمدحسن (1389)، "مدیریت دانش (آلن رادینگ)"، تهران، انتشارات سمت، چاپ چهارم
مقاله‌ها:
- ابراهیمی، سید عباس؛ محمدی­فاتح، اصغر؛ حاجی­پور، ابراهیم (1391)، "بررسی نقش اعتماد در تسهیم دانش شغلی کارکنان دانشگاه تربیت مدرس"، مدیریت نظامی، شماره 47
- ابراهیمیان، سید یاسر؛ ابراهیمیان، سید محمود (1390)، "چابکی سازمانی"، توسعه انسانی پلیس، شماره 39
- اخوان، پیمان؛ نبی­زاده، معصومه (1394)، "طراحی الگوی مدیریت دانش در سطح ملی با استفاده از روش داده بنیاد"، سیاست علم و فناوری، شماره 4
- آقامحمدی، داود؛ دهقان، نبی‌ا... (1390)، "راهبردهای استقرار مدیریت دانش در سازمان‌های نظامی ج.ا.ا."، مطالعات دفاعی استراتژیک، شماره 46
- آقایی، میلاد؛ آقایی، رضا (1393)، " ارائه الگوی مفهومی چابکی سازمانی"، رشد فناوری، شماره 39
- بیک­زاده، ناصر؛ سوری، حسن (1385)، "رهبری سازمانی و توانمندسازی منابع انسانی در مدل راهبردی مدیریت دانش"، چهارمین کنفرانس بین­المللی مدیریت، تهران، سالن همایش­های رازی
- جوادزاده، محمدعلی؛ کنگاوری، محمدرضا؛ فتحی، سیدجواد (1392)، "طراحی و ساخت پایگاه دانش سیستم خبره برای آزمون امنیت شبکه"، پدافند الکترونیکی و سایبری، شماره 3
- چشمه­علی، نوروز؛ روشن، علیقلی؛ وفادار، میلاد (1396)، "تحلیل اثر سرمایه فکری بر عملکرد سازمانی"، آموزش و توسعه منابع انسانی، شماره 13
- حسینی، میرزاحسن؛ اکبری، مهدی (1393)، "طراحی الگوی سرآمدی مدیریت دانش سازمانی با رویکرد مدل­سازی تفسیری ساختاری"، مدیریت فناوری اطلاعات، شماره 3
- حسنوی، رضا؛ قاسمی، رضا (1393)، "بررسی چارچوبی برای سنجش سرمایه­های فکری"، مدیریت استاندارد و کیفیت، شماره 14
- حکاک، محمد؛ شریعت­نژاد، علی (1394)، "اولویت­بندی عوامل مؤثر بر هوشمندی راهبردی سازمان دانش­بنیان"، فرایند مدیریت و توسعه، شماره 92
- حیدری، حسن (1386)، "نظام ملی نوآوری به‌عنوان چهارچوبی برای نوآوری"، پژوهش­های اقتصادی ایران، شماره 33
- خوانساری، جیران؛ سیامک، مرضیه (1390)، "نقشه دانش و ابزارهای لازم برای خلق آن در شرکت­های هلدینگ"، کنفرانس سازمان­های هلدینگ، مرکز همایش­های رازی
- خیراندیش، مهدی؛ ابطحی، سید حسین (1390)، "تبیین عوامل فرهنگی در راستای موفقیت مدیریت دانش در سازمان"، مدیریت فرهنگ‌سازمانی، شماره 20
- دهقان، حجت ا...؛ دهقان، حبیب ا...؛ عاشقی، حسن؛ دهقان، صاحب­علی (1394)، "بررسی رابطه سرمایه فکری با عملکرد سازمانی"، تحقیقات مدیریت آموزشی، شماره 23
- رضاییان، علی، احمدوند، علی­محمد؛ تولایی، احمد (1388)، "بررسی الگوی راهبرد مدیریت دانش و راهبرد دانش در سازمان­ها"، توسعه انسانی پلیس، شماره 27
- رنگریز، حسن؛ افشاری، نسیم (1394)، "مقایسه دیدگاه­های مختلف درباره رابطه هوشمندی کسب‌وکار و مدیریت دانش"، رشد فناوری، شماره 45
- رهگذر، حسن (1384)، "مدیریت دانش راهی به سوی تولید و نوآوری"، همایش بین­المللی نهضت تولید علم و جنبش نرم‌افزاری، تهران، سالن اجلاس سران
- زاهدی، سیدمحمد؛ لطفی­زاده، فرشته (1386)، "ابعاد و مدل­های اندازه‌گیری سرمایه فکری"، مطالعات مدیریت، شماره 55
- سنجقی، محمدابراهیم؛ جنیدی، یاسر؛ غضنفری، سید جواد (1392)، "سنجش فرایندها و عوامل کلیدی موفقیت مدیریت دانش"، پژوهش­های حفاظتی امنیتی دانشگاه امام حسین
- شایسته، علی؛ جلیلیان، حسین؛ شفقت، ابوطالب (1395)، "بررسی تأثیر مدیریت دانش مشتری بر عوامل کلیدی موفقیت"، مدیریت نوآوری، شماره 1
- شبان، فرشته (1395"سرمایه فکری"، کنفرانس بین­المللی نخبگان مدیریت، سالن همایش­های بین­المللی دانشگاه شهید بهشتی
- صارمی­نیا، صبا، ستار، مجید (1391)، "ارائه مدل مفهومی مدیریت راهبردی دانش"، سومین همایش ملی مهندسی صنایع و سیستم، تهران، دانشگاه آزاد اسلامی
- عباس­پور، عباس؛ شرفی، محمد؛ مقدم، مینا (1392)، "ضرورت طراحی یک مدل بهینه برای سنجش سرمایه فکری"، ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، شماره 4
- عصاران، آلاله؛ فرخنده، فهیمه (1397)، "کاربرد مهندسی دانش و علوم تصمیم در مدیریت صنعتی"، پنجمین کنفرانس ملی پژوهش­های کاربردی در مدیریت و حسابداری، تهران، انجمن مدیریت ایران
- فدایی، غلام­رضا؛ حسن­زاده، محمد؛ ذراتی، ماشاا... (1390"بررسی مفهوم نظام مدیریت دانش"، تحقیقات اطلاع­رسانی و کتابخانه­های عمومی، شماره 17
- فیروزشاهی، محسن؛ احمدوند، علی­محمد؛ نورنگ، احمد؛ تربتی، امیر؛ ارسنجانی، محمدعلی (1390)، "ارائه یک الگوی فرایندی عملیاتی به‌منظور اجرای نظام مدیریت دانش در سازمان­ها"، راهبرد دفاعی، شماره 36
- قلیچی، بهروز؛ رجبی، عفت (1393)، "مطالعه ارتباط بین خلق دانش، نوآوری مبتنی بر فناوری و چابکی سازمانی"، چشم­انداز مدیریت صنعتی، شماره 16
- کشتکار، مهران؛ پورصادق، ناصر (1393)، "بررسی و تحلیل راهبرد دانش در سازمان­های دفاعی"، اولین همایش ملی مدیریت دانش با رویکرد جهادی، تهران، دانشگاه افسری امام علی (ع)
- منوریان، عباس؛ عسگری، ناصر؛ آشنا، مصطفی (1386)، "ابعاد ساختاری و محتوایی سازمان­های دانش‌محور"، اولین کنفرانس ملی مدیریت دانش، تهران، مرکز همایش­های بین­المللی رازی
- ناصحی­فر، وحید؛ حبیبی، محبوبه؛ حبیبی، علی (1389)، "عوامل ساختاری مؤثر بر نوآوری و خلق دانش در سازمان"، پژوهشنامه ادبیات، شماره 57
- نوری، ریحانه؛ حسن­زاده، محمد (1394)، "تعیین عناصر تشکیل­دهنده مخزن دانش سازمانی در دانشگاه­های کشور"، پژوهشنامه کتابداری و اطلاع­رسانی، شماره 9
- نویدی، فاطمه؛ ریاحی، نصرت (1396)، "نقش مستندسازی در مدیریت دانش سازمانی"، مطالعات کتابداری و علم اطلاعات، شماره 19
ب- منابع انگلیسی:
- Alvarenga Neto, R and Rosha Souza, R. (2009), strategic knowledge management: In search of a knowledge-based organizational model,IX Congress Isko-spain.
- Alshammari, M. (2008), Toward a Knowledge management strategic framework inarab region. International gournal of Knowledge management, 4(3).
Barao, A.Vasconcelos, J and Rocha.A. (2017), A knowledge management approach to capture organizational learning networks, International Journal of Information Management, (37)6.
- Cahyaningsih, E.Sensuse, D and Arymurthy.A. (2017), A New Model of Knowledge Management in Government Human Capital Management.Procedia computer science, (124)2.
- Chi pie, J. (2006), an empirical study of the relationship between knowledge and strategic planning, Management decision, 44(1).
- Donate, m and Depablo, j. (2015), the role of knowledge-oriented leadership in knowledge management practices and innovation. Journal of Business Research, (68)2.
-Giester, E. (2007), a typology of knowledge management: strategic groups and role behavior in organizations.Journal of Knowledge Management, 11(2).
-Hallin, C and Marnburg, E. (2008), Knowledge management in the hospitality industry: A review of empirical research, Tourism Management, 29(1).
- Haslinda, A and Sarinah, A. (2009), a review of knowledge management models, journal of international social reseach, 2(9).
- Kasten (2007), Knowledge Strategy and its Influence on KnowledgeOrganization, Proceeding of The North American Symposium on KnowledgeOrganization, 1(1).
- Kianto, A.Saenz, J and Aramburu.N. (2017), Knowledge-based human resource management practices, intellectual capital and innovation, Journal of Business Research, (68)2.
- Magnier, W. Benton, C and senoo, D. (2011), A study knowledge management enablers across countries.knowledge management research and practice, (9)1.
- Milne, P. (2007), Motivation, incentives and organizational culture, Journal of Knowledge Management, (11)6.
-Pollalis, Y and Dimitriou, N. (2008), Knowledge management in virtual enterprises: A systemicmulti-methodology towards the strategic use of information, International Journal of Information Management, (28)1.