مقاله پژوهشی: تحلیل سیاستی بر دیپلماسی دفاعی - امنیتی جمهوری اسلامی ایران با جمهوری خلق چین

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار مدیریت دولتی دانشگاه عالی دفاع ملی

2 دانشجوی دکتری علوم دفاعی راهبردی دانشگاه عالی دفاع ملی

چکیده

تحولات محیط امنیتی بین­المللی و شکل­گیری منظومه­های نوپدید هندسه قدرت جهانی، زمینه­ها و سطوح شکل­گیری منازعات و همکاری­های دو یا چندجانبه کشورها را در حوزه دفاعی و امنیتی تحت تأثیر قرار داده است. ازاین‌رو رویکرد دیپلماسی دفاعی فعال در نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در بالاترین سطح پیگیری می­شود. دو کشور جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین از قابلیت­ها و ظرفیت­های توسعه همکاری و روابط دفاعی و امنیتی در سطح راهبردی با توجه به ویژگی­های ژئوپلیتیکی، ژئواستراتژیکی و... در غرب و شرق آسیا برخوردارند. لذا هدف اصلی این پژوهش شناخت و اولویت­بندی پیشران­ها و ابعاد این همکاری است. این تحقیق به لحاظ هدف کاربردی – توسعه‌ای و روش تحقیق بر مبنای نوع داده‌های موردنیاز، موردی- زمینه‌ای است. با توجه به حجم جامعه آماری 55 نفر، حجم نمونه بر حجم جامعه منطبق و تمام شمار بوده است. نتایج نشان می­دهد به ترتیب پیشران­های چهارگانه نظامی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی بیشترین نقش را در دیپلماسی دفاعی- امنیتی دو کشور دارند. همچنین در اولویت‌های ­مذکور به تفکیک، پیشران نظامی با 20 مؤلفه (انتقال فناوری نظامی با 2/98% و اعزام وابسته نظامی با 4/96 %)؛ پیشران سیاسی با 6 مؤلفه (مبارزه با هژمونی آمریکا و نظام تک‌قطبی با 2/98 % و حضور در ترتیبات منطقه‌ای نظیر شانگهای با 7/92 %)؛ پیشران اقتصادی با 7 مؤلفه (امنیت اقتصادی با 4/96 % و احیای جاده ابریشم جدید با 5/94 %) و پیشران اجتماعی فرهنگی با 6 مؤلفه (مبارزه با مواد مخدر و قاچاق انسان با 8/81 %) بیشترین تأثیر و ظرفیت را در دیپلماسی دفاعی شامل می­شوند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Policy Analysis Of Iran's Security And Defense Diplomacy With The People's Republic Of China

نویسندگان [English]

  • S.J Amini 1
  • A Gholami 2
1 Assistant Professor of Public Administration, Higher National Defense University
2 Ph.D. student of Strategic Defense Sciences, National Defense University
چکیده [English]

The developments in the international security environment and the formation of the newly created systems of global geometry have affected the fields and levels of conflict and bilateral or multilateral cooperation between countries in the field of defense and security. Thus, the approach of active defense diplomacy The armed forces of the Islamic Republic of Iran are at the highest level. The two countries of the Islamic Republic of Iran and the People's Republic of China have the capabilities and capacilities to develop cooperation and defense and security relations at a strategic level with respect to geopolitical, geostrategic and ... features in the West and East Asia. Therefore, the main goal of this research is recognition And prioritize the drivers and dimensions of this collaboration.The research is based on the applied-developmental purpose and the research method based on the type of data required, the case-ground. According to the size of the statistical population of 55 people, the sample size is consistent with the total population. The results indicate that the four military, political, economic, cultural and social forces are the most important in defense security diplomacy of the two countries.Also, in the above mentioned areas, the military propulsion with 20 components (transfer of military technology with 98.2% and military affiliation with 96.4%); political propulsion with six components (Combat American hegemony and the unipolar system with 98.2% And participation in regional arrangements such as Shanghai (92.7%); economic progress with seven components (economic security with 96.4%; new road silk rehabilitation with 94.5%); and socio-cultural propulsion with six components (fighting against Drug trafficking and human trafficking (81.8%) have the most impact and capacity in defense diplomacy.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Defense diplomacy
  • joint defense-security cooperation
  • dimensions and cooperation drivers
 
فهرست منابع
-      "بیانات حضرت امام خامنه‌ای(مدظله‌العالی) "، قابل‌دسترسی در سایت www.khamenee.ir
الف- منابع فارسی:
-       آقا بخشی، علی (1383)، "فرهنگ علوم سیاسی"، چاپار، تهران
-       امامی، محمدعلی (1385)، "عوامل تأثیرگذار خارجی در خلیج‌فارس"، دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی، چاپ سوم، تهران
-       امیدوار نیا، محمدجواد (1381)، "امنیت در قرن بیست و یکم (دیدگاه چین)"، دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی، وزارت امور خارجه، تهران
-       بلوچی، حیدرعلی (زمستان 1389)، "دیپلماسی دفاعی چین"، فصلنامه راهبرد دفاعی، سال هشتم، شماره 31
-       " تحلیل محتوای سند دفاع ملی چین" (مهرماه 1394)، نمای راهبردی، مرکز تحقیقات راهبردی، سال سیزدهم
-       توحیدی، ارسطو (1393)، "مبانی دفاع ملی"، دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران
-       درخشان، مسعود (پاییز 1391)، "امنیت انرژی و تحولات آینده بازارهای نفت و گاز"، فصلنامه راهبرد، شماره 64، سال بیست و یکم
-       دهقان، حسین (2016)، " کنفرانس امنیت بین‌الملل مسکو"
-       رضایی، محسن (1384)، "ایران منطقهای"،چاپ دوم، سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، تهران
-       ساعد، نادر (زمستان 1389)، "دیپلماسی دفاعی: تأملی شناختی و کاوش در مبادی"، فصلنامه راهبرد دفاعی، سال هشتم، شماره 31
-       سند راهبردی "نقشه راه روابط بین‌المللی نظامی- دفاعی"، بهار 1391
-       شریعتی، شهروز (1388)، "امکان­سنجی و چالش­های فراروی همکاری­های راهبردی ایران و چین"، دانشگاه تربیت مدرس، تهران
-       شریعتی­نیا، محسن (1391)، "عوامل تعیین‌کننده روابط ایران و چین"، فصلنامه روابط خارجی، سال چهارم، شماره دوم
-       صفری، مهدی، همتی، عزت­ا... (1392)، "کالبدشکافی سیاست و حکومت در چین و عصر نوین اطلاعات"، ریشه­ها، اهداف و ابعاد داخلی و خارجی
-       صفوی، سید یحیی (1384)، "مقدمهای بر جغرافیای نظامی ایران"، جلد اول (شمال غرب و غرب کشور)، چاپ سوم، انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، تهران
-       عسگری، محمود، مینایی، حسین (1392)، "دیپلماسی دفاعی جمهوری اسلامی ایران"، مرکز آموزشی و پژوهشی شهید سپهبد صیاد شیرازی، تهران
-         عسگری، محمود (تابستان 1389)، "چارچوبی برای تبیین دیپلماسی دفاعی با تأکید بر دیپلماسی دفاعی جمهوری اسلامی ایران"، فصلنامه دیپلماسی دفاعی، سال اول، شماره اول
-         عسگریان، حسین (1390)، کتاب آیا (7)، روابط ایران و چین، انتشارات موسسه ابرار معاصر، تهران
-         فرشچی، علیرضا، اسمعیلی، مرتضی (تابستان 1392)، "دیپلماسی دفاعی در پرتو رویکرد چین به مسأله­ی امنیت"، مجله سیاست دفاعی، سال 21، شماره 83
-         مرحمتی، عباس (1389)، "بررسی مفاهیم تأثیرگذار بر دیپلماسی دفاعی"، فصلنامه دیپلماسی دفاعی، سال اول، شماره اول، تابستان 1389
-         "مصاحبه مطبوعاتی رئیس ستاد کل ن.م در تاریخ 24/8/1395 "، به نقل از خبرگزاری مهر
-         ملائک، حسین (سفیر اسبق ایران در چین) (1385)، "سیاست خارجی چین؛ جایگاه ایران"، معاونت پژوهش­های سیاست خارجی مرکز تحقیقات استراتژیک، پژوهش شماره 3
-         مینایی، حسین، حاجیانی، ابراهیم، دهقان بوده، حسین، جعفرزاده­پور، فروزنده (1393)، "ارزیابی اثر فرایندهای مدیریت دانش در فعالیت­های دیپلماسی دفاعی جمهوری اسلامی ایران"، فصلنامه راهبرد، سال بیست و سوم، شماره 70
-         "هیئت‌علمی تجدیدنظر در آیین‌نامه‌های ستاد کل نیروهای مسلح"، 1390
-         یزدانی، حسن (1394)، "طراحی الگوی روابط دفاعی - امنیتی جمهوری اسلامی ایران با کشور ترکیه"، دانشگاه عالی دفاع ملی، دانشکده دفاع ملی، تهران
ب– منابع انگلیسی
-          Fergowsen،chaka(2011)، Soft Power as the New Norm: How the Chinese-Russian Strategic Partnership (Soft) Balances American Hegemony in an Era of Unipolarity،floridainternational of university
-          Shea, Timothy, (2005), Transforming Military Diplomacy, Joint Forces Quarterly, Issue Thirty-Eight.
ج- سایت­ها:
-         رحیم صفوی، یحیی (1393)، "دومین همایش تبیین اندیشههای دفاعی امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی) در دانشگاه مالک اشتر"، قابل‌دسترسی در:                 http://www.parsiankhabar.ir
-         شجاعی، بهروز (1392)، "اما و اگرهای روابط ایران با روسیه و چین"، پایگاه خبری تحلیلی سفیر، قابل‌دسترسی در:                         http://safirnews.com/index.aspx/v/72