بررسی عوامل ژئوپلیتیک انسانی شیعیان عراق و تأثیر آن بر تدوین راهبرد دفاعی جمهوری اسلامی ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استاد جغرافیای سیاسی دانشگاه عالی دفاع ملی

2 دانش آموخته دکتری علوم دفاعی راهبردی دانشگاه عالی دفاع

چکیده

شیعیان حدود 63 درصد از جمعیت عراق را تشکیل داده و در جهان عرب مهم‏ترین گروه شیعه را شامل می‏شوند. جمهوری اسلامی ایران نیز به عنوان تنها حکومت شیعه در جهان، شیعیان این کشور همسایه را به عنوان واقعیتی مهم و تاثیرگذار در محیط امنیتی خود تلقی نموده و به‏طور طبیعی آن را در راهبردهای بلند مدت خود لحاظ می‏نماید. بنابراین تحقیق حاضر حول محور شناسایی عوامل ژئوپلیتیک انسانی شیعیان عراق و بررسی تأثیر این عوامل در تدوین راهبردهای دفاعی ج.ا.ایران انجام شسده است.
این پژوهش پس از بررسی‏ها و مطالعات کتابخانه‏ای و استفاده از نظرات خبرگان با روش پیمایش با استفاده از تکنیک پرسش‏نامه محقق ساخته، سامان یافته و به لحاظ هدف در زمره تحقیقات کاربردی است. جامعه آماری شامل خبرگان دفاعی و شیعیان عراق در سطوح عالی نیروهای مسلح یا سایر ارکان حکومتی ج.ا.ایران است. جامعه نمونه آماری همان جامعه آماری است و اعضای جامعه به روش تمام شمار مورد مراجعه قرار می‌گیرند. تحلیل داده‏ها نیزبا روش‏های آمار توصیفی صورت گرفته است.
نتایج پژوهش حاکی از آن است که کمیت و پراکندگی شیعیان در مناطق راهبردی عراق و نقش آفرینی در قدرت عمده‏ترین عوامل فرصت‏آفرین و در کنار آن ضعف فرهنگی و سابقه تاریخی دوری از حاکمیت، عوامل تهدیدزای ژئوپلیتیک انسانی شیعیان عراق برای تدوین راهبردهای دفاعی ج.ا.ا است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Shias constitute about 63 per cent of the Iraq population in addition to the Arab world comprising the most important Shia's group.

نویسندگان [English]

  • M.H Afshordi 1
  • K Baboly 2
1 Professor of Political Geography at the National Defense University
2 Ph.D. in Strategic Defense Sciences, Department of Defense
چکیده [English]

Islamic Republic of Iran also, as the most significant Shia Government the Shias in its neighbor country as important and affect the natural environment and it has its own security and to consider it in its long-term strategy.
This research, following the library and document- based study as well as the comments obtained from the experts by surveillance method wit applying the survey questionnaire technique, was settled and due to its objectives is of the applicable researches. 
The statistical population includes the defense experts of military forces or the other official authorities in the government as well asthe specialists in the field of the Iraqi Shias. The sampling was of the type of the non-probability and the judgmental sampling with the sample size of 44 persons. The data analysis was carried out via the descriptive statistics method.
The research findings reveal that the quantity and the dispersion of Shias in the strategic regions of Iraq and the role playing in taking the power is the most substantial factor for making opportunity besides the cultural weakness and the history records of being away from thesovereignty of thehuman geopolitical potentialtharat factors of the Iraqi Shias for the IRI's Defense Strategy Codification.

کلیدواژه‌ها [English]

  • geopolitical factors
  • Iraqi Shias
  • Islamic Republic of Iran
  • Defense Strategy Strategy Codification